1 december
Vrijheid
Morgen ga ik bij Studium Generale in Utrecht in gesprek met Bas Heijne. Vanwege de coronamaatregelen is er geen publiek bij maar de livestream is via hun website of youtube te volgen. Zie deze pagina voor meer informatie.
30 november
Muizen tellen ook mee
29 november
Tegendeel
En in alles zit zijn eigen tegendeel, dus ook in deze dag de liefde, wat waar is en wat goed.
28 november
Letters die ruzie met elkaar hebben, de A
27 november
Mockingbirds
Een vogelgedicht van Mary Oliver (om het laatste coupletje).
26 november
Doris kijkt naar buiten
25 november
Letters die ruzie met elkaar hebben, de E II
24 november
23 november
Verwacht
22 november
Thuis
21 november
Neus
21november
Louise Stomps
In de Berlinische Galerie was een zaal gevuld met het werk van Louise Stomps, een Duitse beeldhouwer (overleden in 1988). Ik kende haar niet en ben blij dat ik dat nu wel doe. Er was een tafel vol houten beelden die die op onderwaterbomen leken, op wier, lenig en zacht. Er hingen ook een paar tekeningen van vreemde organische vormen. De meer menselijke beelden waren normaler, maar waar ze het menselijke verliet kwamen de beelden tot leven.
20 november
Gestern
19 november
Politische Tiere
Morgen reis ik naar Berlijn voor de jaarlijkse PETA-conferentie. Ik was er twee jaar geleden ook, en de videoregistratie van mijn lezing is nu terug te kijken via hun website. De nieuwe lezing zal daar ook te zien zijn. Hier.
18 november
Doris in de herfst
17 november
Feest
Vandaag is Olli acht jaar in Nederland. Voor Trouw schreef ik in de zomer een column over hem. Hier.
16 november
15 november
14 november
13 november
Een paar niet-eenzame bomen
13 november
Letters die ruzie met elkaar hebben, de E
12 november
De eenzame eik
Hij staat sinds 1792 in het sterrenbos bij Amerongen.
11 november
Letters die ruzie met elkaar hebben, de P
10 november
Vergaderingen
Doris herkent tegenwoordig het einde van digitale vergaderingen. Ik weet niet of het de stembuiging van de voorzitter is (ik of een ander), of dat ik een bepaalde beweging en dus een bepaald geluid maak, maar ze komt altijd in het slotstatement de trap af om te vragen of wij nu samen wat gaan doen.
9 november
Brandweer Landsmeer
8 november
Oké
7 november
Mia
6 november
Verzet
De overbuurman met het kleine witte hondje heeft de zomertijd aangehouden. Ik weet niet of het een onbewust of bewust verzet is tegen de structurering van de lineaire tijd, of dat het hondje erachter zit, maar ik waardeer het, we zouden de tijd serieuzer moeten nemen, met al die nadruk op ruimte vergeten we dat de tijd ook beperkt is.
5 november
Naar Roemenië
Gisteren stond ik vier uur op een podium en zat ik drie uur op de fiets. Vandaag en morgen ben ik digitaal in Roemenië, voor een conferentie over antrozoölogie. Iemand vertelt over schapen die naast de herder slapen en hem wakker maken als er gevaar dreigt - de schapen nemen deze taak zelf op zich. Iemand anders vertelt over muizen die de hele dag naar Bach moeten luisteren. Ik was graag naar Roemenië gegaan, het land van Olli en Doris, maar dit is nu beter. Waar ik kom zijn aardige mensen, toch laten de dagen hun hoofd hangen. Kop op, dagen, neem een voorbeeld aan de spreeuwen en de muizen.
4 november
3 november
Charlie (2017)
2 november
Verzin
Verzin een woord dat niemand kent en dat toch iedereen begrijpt.
1 november
Ouder en wijzer
Ik heb nieuwe portretten van de bruine muizen toegevoegd aan de map met muizenportretten, je kunt zien dat ze ouder worden, staar krijgen en witte baardjes, en een rustige uitstraling.
31 oktober
De nieuwe muizen zijn circusmuizen
Vorige week adopteerde ik via Het Knagertje negen nieuwe muizen, ook ex-labmuizen. Ze zaten al sinds 1 februari in een kleine bak en ontdekken nu de wereld. Dat doen ze met overtuiging. Ze zijn erg handig en ondernemend. Ik dacht dat ze via de muur omhoog klommen, maar ze springen naar het deksel en grijpen zich vast.
30 oktober
Geraamte
Ik kan heel lang op dezelfde plek blijven staan. Maanden, jaren, maakt niet uit. En alle woorden die ze naar me roepen – engel, holtedier, liaan – ketsen af op mijn geraamte, als botten op een trommel.
Sterven lijkt ineens zo zeldzaam. Als eenling wakker worden. Ik doe niet onder voor de maan, fluistert de aarde in mijn voeten.
29 oktober
Rivka
28 oktober
28 oktober
Música Temprana - Melancolía
Mooie Spaanse liederen van rond 1500 voor de herfst, luister hier. Ook op spotify maar dat heeft niet iedereen.
27 oktober
Meer muizen
27 oktober
Walrus rust uit op (Walrus)onderzeeër in Den Helder (NOS)
'De walrus lag op de onderzeeër Zr. Ms. Dolfijn. Deze onderzeeër uit 1993 behoort tot de zogenoemde Walrusklasse, een serie van vier in Nederland gebouwde onderzeeërs.' Hier.
26 oktober
Het geluk van de muizen
Voor Spui25 schreef ik een column over de muizen, in hun columnreeks over De ander. Lees hem hier.
25 oktober
24 oktober
Spreeuwen
Soms ben je een zwerm spreeuwen.
23 oktober
De herfst en ik
Ik ben veel alleen geweest. Te veel misschien, om nog te kunnen spreken. De herfst en ik delen een voorkeur voor rood en geel, voor de metamorfose, maar ik ben het spreken verleerd. Ik heb je in het begin al verteld dat ik beter alleen kan zijn. Ik schrijf je alleen nog om iets in je stem, iets in dat ene woord, je weet wel. De herfst en ik delen een voorkeur voor schuilen, voor mos. Je hebt me nu met en zonder bladeren gezien, je kunt over me oordelen. Mag ik je vleugels nog een keer aanraken?
22 oktober
21 oktober
43 - e.e. cummings
may i be gay
like every lark
who lifts his life from
all the dark
who wings his why
beyond because
and sings an if
of day to yes
20 oktober
In een map vond ik dit oude verhaaltje, het heet Kapellen
Na Mechelen begon het te sneeuwen. Ik legde het boek dat ik aan het lezen was neer op mijn schoot en keek naar buiten. Het was echte sneeuw, geen natte sneeuw. Ze dwarrelden, de vlokken, het waaide nauwelijks, en af en toe dwarrelde er een vlok tegen het raam.
De trein reed langzaam, ik kon de huizen en de weg naast het spoor goed zien. Hij kwam op station Kapellen tot stilstand. De deuren bleven dicht. Het was donker, niet meer schemerig. Ik was al de hele dag onderweg en ik wilde naar huis.
Na een minuut of tien begon de trein weer te rijden. Er stond een gezin naast het spoor, ik nam tenminste aan dat het een gezin was, vier mensen (een vrouw, een man, twee meisjes) in donkere jassen. Ze zwaaiden niet maar keken naar de trein.
We reden stapvoets langs boerderijen waar graffiti op gespoten was, langs bomen met takken waar nog bladeren aan zaten en lege wegen. Op het spoor naast onze trein stond een stilstaande internationale trein. Naast de stilstaande trein stonden brandweerwagens en een politieauto. De cabine waar de machinist in zat was verlicht. Hij zat voorovergebogen, met zijn hoofd op zijn armen, er stonden mensen achter hem, drie of vier, ik kon het niet goed zien. In de trein zaten mensen die chips aten, een boek lazen, met elkaar praatten. Iemand leek te slapen.
De trein waar ik in zat bleef langzaam rijden. Een paar minuten verderop stonden meer politiewagens, over het spoor liepen agenten en mannen in fluorescerende hesjes. Op de rails lag een deken, onder een laagje sneeuw, en ernaast nog een. De dekens waren gelig, werden wit. Het leken dekbedden.
De trein maakte vaart. Het meisje naast me verzond een sms. Ik las verder in mijn boek, stopte met lezen, keek uit het raam. Buiten werd de wereld wit, steeds witter, de lucht was diep donkerblauw.
19 oktober
Ellende
18 oktober
Slaap
In mijn hand viel een muis in slaap.
17 oktober
Tucht
Ik las een tijdje terug De gelukzalige jaren van tucht, van Fleur Jaeggy, een Zwitserse schrijver die door allerlei mensen (waaronder Susan Sontag) erg opgehemeld wordt. Het probleem met dat ophemelen is dat de kans dat een boek tegenvalt iets groter is dan zonder voorkennis. Het boek viel me dus iets tegen, niet omdat het niet goed geschreven is, en ik ga ook haar andere werk lezen, want zo goed was het wel, maar omdat het aan de ijzige buitenkant bleef. En de ijzige buitenkant blijft een buitenkant. Maar evengoed is het een beter boek dan de meeste boeken. Ik denk er nog verder over na.
16 oktober
Kees
15 oktober
14 oktober
13 oktober
Langs een meer
Vorige week droomde ik een paar keer dat mijn vader een oude man was. Echt oud, hij zat in een van de dromen zelfs in een rolstoel met een deken over zijn knieën. Ik werd steeds wakker met het beeld en kon niet meer slapen. Gisteren droomde ik dat ik naast mijn vader op een pad langs een meer liep. We praten over het leven en onze verstandhouding. Dan vertel ik hem dat hij dood is. Ik ben zelf verdrietig, hij lijkt vooral verbijsterd. Ik wist al dat het een droom was, maar begin dan te begrijpen dat de man naast me een acteur is die mijn vader speelt. Zijn gezichtsuitdrukkingen kloppen niet helemaal. Het is net niet echt maar mijn gevoel is wel echt.
12 oktober
Stukje lucht gevangen
11 oktober
Ping
Ik hoorde een spreeuw de pingel van een nieuw bericht (op de telefoon) nadoen.
10 oktober
Zwanen
Het zwaantje linksvoor was ziek en is later door de dierenambulance opgehaald.
9 oktober
Wat er is
De toekomst kijkt verbaasd naar het verleden. Er gebeurde zoveel. Er kan nog veel meer gebeuren, maar dan nog: er gebeurde zoveel.
Het verleden haalt zijn schouders op. Niets meer aan te doen.
Nee, zegt de toekomst, natuurlijk wel. Alles kan veranderen.
Het verleden denkt aan de rampen, aan de doden, die voor altijd net buiten ons beeld rond schuifelen, langzaam, de hand van de een op de schouder van de ander. Aan de schoenendozen vol foto’s en verhalen en herinneringen, zoveel bewaard, zoveel vergeten. We hebben niet genoeg woorden voor alles wat vergeten is. En afgaand op wat er was kunnen we van wat komt ook niet veel verwachten.
De toekomst heeft honger gekregen en denkt aan het avondeten: pompoensoep, pasta met knoflook, saag aloo? Maar eerst een paar rondjes door het park rennen en de liefde voelen.
Het heden zit op een laag muurtje van opgestapelde keien en kijkt toe. Daar komen de herfstvogels, ze zijn al lang onderweg. Het heden begint zacht te zingen.
8 oktober
Proefdieren hebben recht op een pensioen
Samen met Monique Janssens schreef ik een opiniestuk voor de NRC waarin we betogen dat proefdieren recht hebben op een pensioen. Morgen in de krant, nu al online te lezen: hier.
7 oktober
T-t-t-t
Ik herlees Ariel van Sylvia Plath. Het is wilder, gotischer en meer pop dan in mijn herinnering. Uiteindelijk is alles wat blijft pop, zelfs wat avant garde leek. Ik zag ook een goed filmpje van Ernst Jandl die zijn gedicht schtzngrmm voordraagt. Hier.
6 oktober
Herinneringen zijn ook gebeurtenissen
Dit EP-tje is alweer meer dan een jaar oud, hoog tijd het weer eens onder de aandacht te brengen. Hier.
5 oktober
Twee
4 oktober
Manieren om elkaar niet te begrijpen
Soms, misschien, gedeeltelijk, volkomen, opzettelijk, kwaad en langdurig, zonder het op te merken, zonder je er druk om te maken, met verve, met nadruk, ook al doe je zo je best, als een way of life, als een drukkend verlies, zorgeloos, zonder spijt.
3 oktober
Mijn tante
2 oktober
En dit voor de Spaanslezenden
Er stond een tijdje terug ook al een interview in La Vanguardia over De grenzen van mijn taal.
1 oktober
Voor de Italianen onder u
Er staat een interview over Dierentalen in Il manifesto.
30 september
Onderweg
Er komen wat lezingen aan, kijk hier als je een keer wil komen. Zaterdag ben ik in Rotterdam om voor te lezen, de 9e in Schiedam voor een lezing, 10 online voor de PvdD Rotterdam, 11 live in Spui25 met Charlotte Mutsaers en Bibi Dumon Tak, en gedichten van Bernke Klein Zandvoort.
29 september
Kleinoor
28 september
Pootjes 14
27 september
Een aantal manieren om elkaar te begrijpen
Soms, misschien, gedeeltelijk, volkomen, zonder woorden, in een gesprek, in een roman, in het geheim, met liefde, niet, nauwelijks, altijd, bijna altijd.
26 september
Eenden
26 september
Egels
Iemand gaf me een hand. Iemand gaf me een hand, ik hield een lezing voor een volle zaal, het was warm in die zaal, na afloop voelde ik mijn overhemd tegen mijn rug plakken. Na afloop kwamen er mensen naar me toe met vragen en opmerkingen (mensen met lichamen, gezichtsuitdrukkingen, echte vragen). Na afloop praatte ik met mensen - er was jazz in de foyer, er was geen afstand, het leek een film van vroeger. Na afloop kwam ik iemand tegen die ik altijd zomaar ergens tegenkom – Leeds, Amsterdam, bij een online conferentie. Na afloop fietste ik naar huis, in het gras aan het water scharrelden egels, het was nog steeds heiig.
25 september
24 september
Reach out
Een lief liedje met lief clipje van Sufjan Stevens & Angelo De Augustine. Hier.
23 september
Waar de honden beter in zijn
Een van de dingen waar honden beter in zijn dan mensen is ruziemaken. Je maakt ruzie, je schudt je uit, het is weer goed. Je hoeft geen rotopmerkingen te maken (laat staan te schreeuwen), niet boven de wasbak te huilen, geen brief te schrijven om het nog een keer echt goed uit te leggen. Ik denk dat dit niet alleen voor individuen een leerzame houding is (en de honden hebben er meer) maar dat we op het niveau van de gemeenschap en de politiek ook nieuwe deugden kunnen ontwikkelen naar het model van de honden. Hoe dat eruitziet weet ik nog niet.
22 september
Dobbelstenen
21 september
Groeven
You have to write it down, zei S. The landscape of grief. Otherwise you will forget it. Landscape of grief – hoe vertaal je grief? Rouw is mourning, verdriet is sadness, leed is sorrow – iets tussen die drie? Ik denk aan groeven, het trekt groeven door de dagen. En dat moet ook, want anders zou het nog erger zijn.
20 september
St Pancras
19 september
Joy
19 september
Are you sure
Op straat vroeg iemand om geld. Ik gaf haar een bankbiljet. Are you sure? vroeg ze.
18 september
Top tape
18 september
Mill Road Cemetery
17 september
Gepraat
Vandaag heb ik de hele dag gepraat. Het gepraat begon om negen uur ’s ochtends en duurde tot negen uur ’s avonds. Daarna had ik een beetje keelpijn (geen corona want erna ben ik getest). De reis was al enerverend – het uitzicht uit de trein, Antwerpen en Brussel te zien, de heuvels voor en na Lille, de Engelse heuvels, mistig als altijd, hoewel het warm was –, maar vooral de mensen. Mensen op drie manieren: de hoeveelheid mensen, mensen die ik ken en lang niet gezien had, mensen die deden alsof er geen pandemie is. Van de laatste groep waren er in Cambridge veel, hoewel er in Westminster College, waar ik verbleef, en bij de conferentie wel coronaregels waren (binnen mondkapjes, dat soort dingen). Het was vreemd, al die lijven.
Maar de stad is vertrouwd, mijn collega’s zijn vertrouwd, een live conferentie is vertrouwd. Het gaf me iets van mezelf terug, na de afgelopen maanden. Het was fijn om de rol van filosoof aan te nemen. En ook dat het allemaal niet zoveel uitmaakte.
Westminster College is wat je je voorstelt bij een Engelse universiteit – een statig oud gebouw met marmeren trappen, glas-in-lood en hoge plafonds. Mijn kamer was klein, de conciërge die me binnenliet wist niet waar het licht zat en dus stonden we samen een tijdje in een donkere kamer. Maar ook dat maakte niet uit. Later wist ik niet hoe het licht in de garderobekast uit moest, dus dat bleef aan.
De conferentie zelf ging vooral over recht, dus daar heb ik veel over geleerd. Het leek op een oefening. We zijn er weer, we zijn er verbaasd over, we praten tegen elkaar, we doen het echt, niet alsof, en ook een beetje alsof omdat we het nog niet helemaal geloven.
16 september
Westminster College
15 september
Behouden, behoeden
Ik lees dat houden van in het middelnederlands ‘iets in leen hebben van’ betekende, daarna iemands vazal zijn, dan om iemand geven, ten slotte iemand beminnen. Houden komt van het hoeden van vee. Vazal komt van dienaar, jongeman, echtgenoot. Echt komt van huwelijk, genoot is een metgezel, iemands gelijke. In leen hebben van: niets is ooit van ons. Alles is alleen te leen, inclusief je eigen leven. Maar dit is allemaal weer heel officieel gezegd en laat de werkelijkheid op afstand. Werkelijk komt van werk en zichtbaar, tastbaar. Behouden komt van bewaren, behoeden van beschermen.
14 september
Partytent
De teststraat was een partytent achter een dorpscafé. Ik was de enige gast, of klant. De vrouw die het wattenstaafje bediende drukte snel haar sigaret uit toen ze me zag. Ze liet me op mijn mobiel zien dat ik een QR-code zou krijgen in de coronacheck-app. In de hoek van de partytent stond een terrasverwarmer. Aan die kant was het bloedheet. De vrouw en ik waren het over alles eens, het moest nou eenmaal, ook al waren we ingeënt. Je zou het een gezellige ontmoeting kunnen noemen. Op de terugweg zag ik een eend die in het kroos zat in plaats van dreef, misschien op een boomstam of iets anders, de eend had haar ogen dicht.
13 september
Waarmee
Hoe gaat het? vraag ik aan buurjongen J. Hij is tien en een goede vriend van Olli. 'Waarmee eigenlijk?' vraagt hij.
12 september
Toekomst
De waarheid ligt in de toekomst, schrijft Bachtin, ook die van mensen. Ik weet niet of het zo is maar ik denk er soms aan, het is geen slechte gedachte, ook al lijkt de toekomst op het moment ver weg.
11 september
Het zeepbakje
10 september
Nog meer conferenties
Volgende week presenteer ik zelf een paper op de Animal Rights Law Conference in Cambridge, later zullen de presentaties ook online te zien zijn, meer hier.
9 september
MANCEPT
Gisteren begon MANCEPT, de jaarlijkse politieke theorie/filosofieconferentie die normaal gesproken plaatsvindt in Manchester maar vorig jaar en dit jaar online is. Samen met Angie Pepper en Josh Milburn organiseer ik elk jaar een panel over dieren en politiek. Een panel betekent bij MANCEPT een programma van drie dagen. Ons thema van dit jaar is technologie, de naam van het panel is Politics, Animals, and Technology. Ons doel is tweeledig: we willen de dierfilosofie op de kaart zetten binnen de politieke filosofie, en een podium bieden aan de politieke dierfilosofen. MANCEPT is een vrij intensieve conferentie, iedereen heeft een uur om te presenteren, en er is veel ruimte voor discussie. Daardoor is het ook waardevol en leer je elkaar goed kennen. Dit jaar hebben we onder andere presentaties over de technologie van dieren, het aanpassen van dieren met behulp van technologie, hoe dieren op social media worden afgebeeld, of het erg is dat hun culturele kennis verloren gaat, of we katten moeten aanpassen zodat ze niet meer jagen, nepvlees, pessimisme over technologie, enzovoort. Het hele programma staat hier.
8 september
Categorieën
In The Guardian staat een mooi interview met Judith Butler, het is hier te lezen.
7 september
Olli en Doris bij het voetbalveld
6 september
Mug en wezels
Gisteren redde ik voor het slapengaan een heel grote mug uit een spinnenweb. De mug ging mee naar boven en kwam naast mijn kussen zitten. ’s Ochtends ging hij weer mee naar beneden en heb ik hem naar buiten gelaten.
Vandaag zag ik twee jonge wezels met elkaar spelen op het pad naar de molen, ze kwamen tot vlakbij Doris en mij.
5 september
Naast elkaar
4 september
Een heel zacht geluid
Tussen de rotswand en de zon een heel zacht geluid, de ademhaling van een bij, een vingertop die een vingertop aanraakt, het opdrogen van dauw, het groeien van een wilgenblad, gedachten maken geen geluid, anders zouden alle vogels ondertussen wakker zijn.
3 september
Anders kijken
In Brussel wordt museumbezoek voorgeschreven als medicijn om de geestelijke gezondheid te herstellen. Canadees onderzoek laat zien dat het werkt. Lees hier meer.
2 september
1 september
Vechtduif
De afgelopen weken vond ik een mus, twee houtduiven, een tortel, een meeuw, een kauw. De tweede houtduif was van vandaag en werd eigenlijk gevonden door Doris. Het was nog een jonkie, een scharminkel, en hij of zij werd gegrepen door een kat. Doris joeg de kat de tuin uit en attendeerde me toen op het fladderende dier. Met een wond in de nek is het duifje opgehaald door de dierenambulance. 'Dit is een vechtduif,' zei de medewerker van de dierenambulance.
