26 mei
En de bloemen in de stenen
25 mei
Stadsduivenperspectief
Donderdagavond dwaalde ik even langs kathedralen, oude stadswallen en andere oude stenen objecten die op straatniveau door toeristen bekeken en bezocht werden en daarboven door duiven gebruikt en bewoond werden. Ze zaten op en naast beelden, keken toe, zagen dingen die wij beneden misten.
Ook zaten er soms stenen dieren tegen de muur gehurkt.
24 mei
Palmen
23 mei
De weigering
Mijn praatje ging over resistance en refusal. Verzet van dieren wordt in de politieke dierfilosofie vaak aan de hand van een menselijke mal geduid, bijvoorbeeld in liberaal democratische termen. Dat kan helpen te begrijpen wat er aan de hand is, maar omdat die liberaal democratische begrippen gevormd zijn met uitsluiting van dieren, kan het ook misleiden. Ik onderszoek of en hoe het begrip refusal - weigeren, ontkennen, niet meedoen, negeren - zoals dat door indigenous denker Leann Simpson ontwikkeld is in de context van verzet van indigenous mensen, misschien beter geschikt is. Niet alleen om daden van dieren politiek te duiden, maar ook om te begrijpen waar de menselijke wijsheid ophoudt, om het punt te bepalen van waar zij het over zouden moeten nemen.
23 mei
Praten
Ik ben momenteel in Barcelona voor de tweejaarlijkse conferentie van de European Association for Critical Animal Studies. Conferenties zijn een kwestie van veel praten. Tijdens je eigen praatje, tijdens de vraagsessies na afloop, maar vooral tijdens lunch/diner/koffiepauzes/enzovoort. Toen ik nieuw was in het dierenfilosofieveld praatte ik met iedereen die er aardig uitzag en met mensen die ik eerder had horen spreken - dan heb je direct iets om over te praten. Nu heb ik vrienden gemaakt met wie ik praat, en zijn conferenties weliswaar nog steeds werk, maar ook een beetje thuis. Ik heb dat met de muziek ook gehad, op een gegeven moment waren er in Engeland, New York en Texas plekken waar ik net zo goed vrienden had als in Nederland, waar ik net zo goed een netwerk had. Maar conferenties zijn speciaal, omdat je op een bepaalde plek ter wereld (Manchester, Mexico Stad, Kingston, Leusden, om maar een paar plekken uit de afgelopen jaren te noemen) ongeveer dezelfde club mensen tegenkomt en de discussie hervat die je eerder met ze had. Op deze conferentie zijn een paar goede vrienden, en wat potentiële vrienden, en op de een of andere manier voelt het meer als een sociaal evenement dan anders. Maar dat is ook wel goed - we werken allemaal op onze eilanden en hebben soms bruggen nodig, dus die maken we nu, en ze komen later van pas.
22 mei
De honden van Barcelona
21 mei
In de trein van Amsterdam naar Barcelona / Misschien lijkt het alsof je ergens meer van kunt begrijpen door er goed naar te kijken
Het vlakke land werd langzaam heuvelachtig, na Parijs kwamen de bergen. Velden werden niet langer door lijnen gescheiden maar door heggen, schapen en koeien waren talrijker dan mensen. Van groen en plat werd het groen en weelderig, het groen werd weelderig, en daarna taai - rotsachtig, met struiken vol gele bloemen, wilde rivieren, scheve huizen tegen hellingen. Het werd nog weelderiger, de huizen zandkleurig, jaren zestig chique, een caravankerkhof, een paardenstal met platgegrazen land. We naderden de kust, reden over een landtong tussen de Middellandse Zee (die had ik al heel lang niet gezien) en een binnenzee. Al voor Montpellier stonden er palmen in steden, maar daarna werden alle bomen stugger, kleiner ook. In de verte zijn de bergen blauw, naast de trein ligt een lang veld met klaprozen. Dan is er weer water, drie keer blauw: water, bergen, lucht. Het is bijna overal mensloos (nu zijn er dan weer moerassen). Een middeleeuws kasteel, een verlaten speeltuin, alles in het zeelicht. Een grote blauwe berg in de verte draagt een wolk, namen worden al in het Frans en Spaans aangekondigd. En dan rijden we door het binnenste van een berg, het donkerste donker Spanje in - doorgesneden rotsen, kromme bomen, vervallen huizen, rode aarde.
20 mei
Oldenburg Hauptbahnhof
20 mei
Mist
Archeologen denken dat het ergste jaar voor de mensheid tot nu toe 536 was. Er was nog geen pest en het viel mee met de oorlogen en genocides, maar er kwam in het begin van dat jaar een dikke mist op die het zonlicht tegenhield. De aarde koelde af – het sneeuwde die zomer in China – en omdat alle oogsten mislukten was er grote honger. De mist bleef het hele jaar hangen en zorgde voor een kleine ijstijd. De oorzaak waren waarschijnlijk vulkaanuitbarstingen in Groenland en Antarctica. Onderzoekers hebben oud ijs uit de Colle Gnifetti gletsjer op de grens van Italië en Zwitserland gehaald, daarin vonden ze sporen van vulkanische as. In 541 kwam de pest erbij, de crisis hield zo'n zestig jaar aan.
19 mei
Uitzicht
18 mei
Uitnodiging
Teken of beschrijf een boom in detail.
17 mei
Uitzicht vanuit het raam van Hôtel Aiglon
17 mei
Leuk
Op de stoel achter me in the Thalys vergelijkt een man Parijs met Gouda, vanwege de terrassen, en omdat hij Gouda ook zo ontzettend leuk vindt.
16 mei
Toch ontroerend
Het hotel keek uit op de Cimetière du Montparnasse, en Beauvoir en Sartre bleken tegenover mijn raam te liggen. Ik ben erheen gelopen en was echt geroerd, omdat hun ideeën ineens een concrete stoffelijke basis kregen, en gewoon omdat dat dan is wat er overblijft, een steen met kussen en metrokaartjes, omdat we als mensen allemaal zo eindigen.
16 mei
Het echte en de droom
Ik zit in de Thalys en vraag me af wanneer de wereld echter is - als ik reis of als ik thuis ben. Je zou misschien denken dat de wereld altijd even echt is, maar de ervaring zegt iets anders. Ik ben geneigd het leven thuis als echt te beschouwen en het reizen als droom, maar misschien is het precies andersom: is het nieuwe, het andere (het vreemde), de beweging, meer waar dan wat bekend is. Of ik zelf bekend of vreemd ben weet ik niet. Ik denk dat ik in het buitenland bekender voor mezelf ben dan thuis, maar het verschilt in beide situaties van moment tot moment. Dat de honden er niet bij zijn speelt natuurlijk ook een rol. Buiten het raam komen ondertussen bossen voorbij, heuvels, groene en gele velden; in de blauwe lucht drijven witte wolken. De verte strekt zich behoorlijk uit (en zou dat blijven doen als ik op het verste punt stond dat ik nu kan zien, steeds verder en verder).
15 mei
Oldenburg
14 mei
En vandaag in Trouw
14 mei
Groetjes uit Oldenburg, waar ik een klein bed heb maar een enorme kledingkast
13 mei
Op een gegeven moment
1. Er is op een gegeven moment geen lol meer aan om door het landschap te rijden. Lammetjes zijn geen lentebrengers meer, maar wezens die gedoemd zijn geslacht te worden. Koeien in de wei missen de kalveren die ze moeten krijgen om melk te kunnen geven, en die kalveren staan ondertussen in een twintig uur durend transport naar een land waar nog minder regels omtrent het slachten zijn dan hier. Geel uitgeslagen weilanden staan symbool voor het uitsterven van insecten en daaropvolgend vogels. Er is geen woord voor de leegte en kaalheid die al die omgehakte bomen achterlaten. Dan zijn er de jachthutten, die vanuit de trein goed te zien zijn, en de veewagens.
Wacht even, ik begin opnieuw.
1a. Ik zit in de trein naar Oldenburg. Een trein is een rijdend kantoor, laat tussen het schrijven door steeds de wereld zien, die altijd groter en kleiner dan dat schrijven is. Anders. Buiten is het mei, groen dus en weelderig. Iemand zei me dat er heuvels aankomen, maar die heb ik nog niet gezien. In deze trein gaan mensen steeds op een andere plek zitten. Misschien is dat iets Duits, ik heb het nog niet eerder gezien. Morgen ga ik met Duitse studenten Nederlands in gesprek die Het vogelhuis hebben gelezen. Ze zijn er al sinds april mee bezig. 's Avonds is er een openbaar interview in het Literaturbüro Oldenburg.
2. Er zijn dingen waar ik langzaamaan toch beter in word, zoals reizen.
3. Ik zag net een jonge ree. Zo in het hoge gras te liggen, half verscholen.
4. Naast me zit een meisje met een groot rond gat in haar spijkerbroek, precies de vorm van de grote ronde tatoeage op haar dij. Ze zal het er zelf uitgeknipt hebben. De tatoeage is een soort ster of mandala, doet denken aan de vormen die we met kerst uit gevouwen witte en rode vellen papier knipten, symmetrisch en scheef tegelijk, want geknipt door een kind. Onderzetters waren het geloof ik, of gewoon kunstwerkjes.
5. In gedachten loop ik met de honden over de paden langs het spoor, zoals ik dat vroeger met een paard deed. Niets is ooit van jou, maar er is zoveel te zien en te belopen.
12 mei
En niemand weet of de wolken de boomtoppen volgen of andersom
11 mei
Manieren om invloed uit te oefenen
1. Ik liep een rondje door de buurt met Doris. 'En dan komen ze stiekem heel dicht achter je lopen,' zei een oudere vrouw tegen haar vriendin. Ze keek boos achterom. De vriendin stapte de straat op. Ik denk dat ze bang voor honden waren; we liepen niet erg dicht achter ze.
2. Soms spannen de honden tegen me samen. Bijvoorbeeld rond etenstijd, of als ze op pad willen en ik eigenlijk nog niet. Dan gaan ze heen en weer lopen, duwen ze hun neus tegen mijn typhanden, spelen ze met elkaar of blaffen ze.
3. Laatst vond ik een duivenjong-op-een-gevaarlijke-plek (de steeg, waar 's nachts katten komen). De ouders waren elders, dus de dierenambulance moest komen. De duif was snel onder de schutting door de tuin van de buurvrouw ingevlucht (twee keer), dus ik moest ook haar tuin in (over de schutting).
4. Mijn nichtje vierde haar eerste verjaardag. Ze had goed door dat de pakjes voor haar waren, en als iemand er eentje op de cadeautafel legde, begon ze te tetteren, dat mocht niet van haar. Het uitpakken ging per pakje beter.
5. 'Soms gaan dingen ook gewoon zo,' zei ik op een verjaardag in verschillende gesprekken tegen verschillende mensen. Misschien zei ik het tegen mezelf, maar waarom zou ik niet weten.
6. Uit mijn tuinmuur groeien bomen, ze worden elk jaar meer boom. Hun wortels zullen de muur uiteindelijk splijten, maar tot die tijd voel ik me beschermd.
10 mei
Gewoon
'Niets is gewoon,' zei C. Voor haar stond een zilveren kommetje met twee oranje bolletjes die in zoet spul dreven ('net mandarijntjes'). Ik had iets gezegd over schrijvers die gewoon een verhaal vertellen (dan weet je eigenlijk na twee pagina's al dat je niet meer verder hoeft te lezen), om aan te geven dat zij dat niet doet. Ze had een hap van het toetje genomen, even nagedacht, en toen vertrouwde ze me toe dat niets gewoon is. En zo is het natuurlijk.
9 mei
Vergadering
8 mei
Aan ieder naar zijn behoefte
Op internet ging een filmpje rond van ene meneer Dekker, die een minuut gratis mocht winkelen bij de Jumbo in Stadskanaal. Hij gooit zijn kar niet vol maar kiest heel precies boodschappen uit (o.a. fristi en een biertje), uiteindelijk heeft hij voor minder dan 25 euro boodschappen in zijn wagen (tegen rond de 300 euro van de meeste anderen). Het is een grappig filmpje, maar ook een mooie metafoor: waarom je kar volgooien als het niet hoeft? Kijk het hier.
7 mei
Hetzelfde
Prima, hetzelfde, het gaat, en jij? Prima, het gaat, hetzelfde. En jij? En jij? Het gaat, prima, het gaat. Prima, het gaat, en jij? Hetzelfde, hetzelfde, hetzelfde.
6 mei
Lentelied
Jij trompetboom, jij gele pavia, jij slipbladige paardenkastanje, jij gerimpelde sneeuwbal, jij zachte eik!
5 mei
Personen/persoonlijkheid
'Dieren zijn geen personen,' zegt de bijzonder hoogleraar dierpersoonlijkheid bij Vroege vogels. Dat laat zien met welk ideologisch uitgangspunt hij zijn onderzoek begint. Hij vertelde ook dat hij koolmezen in gevangenschap bestudeert. Kom er maar in, Len Howard, van waar jij dan ook rondfladdert.
4 mei
Honden beelden het landschap uit
3 mei
Vegan saucijzenbroodjes: simpel en lekker
Men neme een pak Naturli gehakt (verkrijgbaar bij AH) (dat plakt lekker), en mixe het met een fijn gesnipperde ui, twee geperste tenen knoflook, wat gehaktkruiden, peterselie, beetje peper, paprikapoeder in een kom. Wikkel het gehakt dan in bladerdeeg (vegan versies zijn verkrijgbaar bij je supermarkt) en bestrijk het met plantaardige melk. Ze moeten ongeveer 25 minuten in een voorverwarmde oven (180 graden), of tot ze goudbruin zijn.
2 mei
De jonge zonnebloemen dragen hoedjes
1 mei
Human supremacism: why are animal rights activists still the “orphans of the left”?
Will Kymlicka schreef een stuk over dehumanisatie en dieren, en effectief actievoeren voor een betere toekomst (of om überhaupt een toekomst te hebben). Lees het hier.
30 april
Brussel, gisteren
Luister hier mijn interview met Chantal Pattyn in het programma Pompidou (Radio Klara) van gisteren terug.
30 april
Column Trouw
Lees hier mijn nieuwe column voor Trouw, over de vraag naar de vraag en het verhaal in het verhaal.
29 april
De mens heeft de boel voor het dweilen raar neergelegd, nou, dan ga ik toch zo liggen
28 april
De wereld
'De wereld is zo koud,' zei ik in mijn slaap. 'De wereld is zo koud.'
27 april
We gingen naar een opening
1. Ik ken veel mensen van gezicht.
2. Op de trap naar de expositieruimte vroeg ik aan L of er nog mensen kleurenblind waren. Vroeger waren mensen dat regelmatig, bijvoorbeeld op school, maar eigenlijk hoor je er nooit meer wat over.
3. 'Jij hebt een heel bekend gezicht,' zei een van de kunstenaars. Haar gezicht kwam mij ook bekend voor, maar sinds ik veel lezingen geef komen bijna alle gezichten me ergens wel bekend voor, omdat de meeste mensen toch op andere mensen lijken.
4. 'Het praatje ging over kleurenblindheid,' zei haar zus. We hadden het niet verstaan omdat we te ver weg zaten. 'Ik ben zelf kleurenblind.' Ze vertelde ook dat degene die het praatje gaf verteld had dat intellectuelen niet van kleur houden.
5. In zijn opmerkingen over kleur vraagt Wittgenstein je om je voor te stellen dat de mensheid in twee groepen verdeeld is: de ene groep is rood-groen kleurenblind en de andere geel-blauw kleurenblind.
6. Er waren eigenlijk twee openingen, de ene tentoonstelling ging over kleur en de andere over zachtheid.
7. Ik zag ook nog iemand die ik echt van vroeger kende, maar niet per se hoefde te spreken.
26 april
Heel filosofisch
A vroeg aan B hoe het praatje op de opening was geweest. 'Heel filosofisch,' zei B, en ze trok er een vies gezicht bij.
25 april
Gedaanteverwisselingen
En in de trein ineens het verlangen de man aan de overkant van het gangpad te zijn die een oude boterham eet en de kruiswoordpuzzel in de Metro bestudeert.
24 april
Ze dragen witte maskers over hun snavels en komen vaak met zijn tweeën
23 april
Ontmoetingen
1. Onderweg naar het station in Rotterdam werd mijn blik op de West-Kruiskade opgevangen door een buitenaards mooie jonge vrouw (donker en androgyn). Ze vroeg me zoals ik al verwachtte om los geld, dat ik niet had, en ik wilde haar zeggen dat ze zo als model aan de slag kon, maar vond dat seksistisch en heb ook geen modellenbureau, dus ik liep gewoon weg (ik moest naar huis, naar de honden en weet uit ervaring dat gesprekken waarin ik iemand aanbied te helpen vaak lang duren en weinig opleveren, wat geen excuus is, maar wel een verklaring). Het beeld bleef lang in mijn hoofd zoemen, terwijl ik toch weet dat schoonheid nergens tegen beschermt.
2. Ik plaste in het hoge gras tussen de bomen. Er kwam een spin omhoog, het leek of 'ie een pootje omhoog stak en met gebalde vuist een scheldtirade hield tegen de vrouw die hem zo natplaste, maar spinnen hebben geen vuisten en waarschijnlijk probeerde hij gewoon op te drogen.
3. 'Eva lijkt wel gegroeid,' zei mijn vader tegen mijn moeder toen ik even naar de wc was.
4. Bij de yoga lag ik naast een spierbundel die nog niet erg in de compassie getraind was. De matjes lagen te dicht op elkaar om alle ledematen goed te kunnen uitstrekken, maar hij wilde het per se toch, ook als ik dan in de knoei kwam, en verder kon er ook geen glimlach vanaf.
5. In de trein liet iemand een wind. 'Het ruikt hier naar kaas,' zei een meisje. 'Nee,' zei de jongen met wie ze was. 'Kaas ruikt veel lekkerder.' Er volgde een gesprek over de geur van kaas.
6. Op het plein voor het station kwam ik een man in een bloemetjesjurk tegen, die voorbijgangers vroeg of ze vonden dat mannen ook jurken konden dragen. Het was een eenmensactie, en reizigers waren bereid met hem in gesprek te gaan, tenminste voor zover ik dat kon zien.
22 april
Rotterdamse avonturen
Gistermiddag gaf ik een korte lezing in Leeszaal Rotterdam West, een soort mega-minibieb, oftewel een bibliotheek waar je de boeken zo mag meenemen. Ze hebben een uitmuntende collectie en het is een hartstikke leuk pand, dus ga er vooral langs als je in Rotterdam woont of waar dan ook. Het is de moeite van het omfietsen waard. Ze hebben ook een palm voor de deur.
Eergisteren was ik trouwens ook al in Rotterdam, op uitnodiging van Animal Rights, voor een debat over dierproeven op een boot (zie 19 april). Veel mensen denken dat dierproeven noodzakelijk zijn, maar er zijn ondertussen talloze alternatieven die bovendien betrouwbaarder zijn - want ratten en muizen zijn bijvoorbeeld geen mensen. Bovendien lijden de meeste proefdieren erg. Verandering is dus nodig en mogelijk.
21 april
En het groen is zo groen.
20 april
De steen als wereld, de wereld van een steen
19 april
Dierproeven
Morgen neem ik deel aan een debat over het vervangen van dierproeven. Onlangs is een uitgebreide bundel verschenen over dit onderwerp, Animal Experimentation: Working Towards a Paradigm Change, en die is hier gratis te downloaden. Belangrijk leesvoer voor iedereen die zich met dit onderwerp bezig houdt.
18 april
Kijktip
Zondag ben ik te gast bij VPRO boeken, om 11.20 uur op NPO 1.
17 april
Gisteren
16 april
De roep van de dingen
Mijn nieuwe column staat vandaag in Trouw - ditmaal over de roep van de dingen, de plasticsoep en het gevoel voor humor van de steen. Lees hem hier.
15 april
Het kan anders
In de Volkskrant stond zaterdag een interessant stuk van Ingrid Robeyns over de noodzaak van herverdeling van rijkdom.
Hoe oud worden dieren op Nederlandse bedrijven?
In India is een vegetarische stad (afgedwongen door een hongerstaking van monniken).
14 april
Peter Singer
Beste mevrouw Meijer,
Allereerst zal ik mijzelf even voorstellen. Ik ben ... en ik zit op het Stedelijk Gymnasium te .... Zoals elke vijfde-klasser moet ook ik een profielwerkstuk maken. Dit doe ik samen met .... Ons idee is om een documentaire te maken over Greenpeace. Hierin vergelijken wij Greenpeace met Peter Singer. Wij vroegen ons af of u iets van Peter Singer weet, omdat uw naam steeds tevoorschijn komt. Ik hoor graag van u.
Met vriendelijke groet, ... en ...
13 april
Vijf boeken over dierfilosofie
Filosofie Magazine vroeg me naar de vijf belangrijkste boeken op het gebied van denken over dieren. Je kunt mijn antwoord hier lezen.
12 april
De andere bomen bloeien wit of roze, deze doet allebei
11 april
Leven dat leven wil
Vandaag was ik eigenlijk weer in een heel andere wereld, en wel die van Figura Divina, een club theologen, die een symposium organiseerden over dieren met de titel Leven dat leven wil. Ik zat in de ochtendsessie, samen met collega’s Hans Achterhuis, Hans Alma en Angela Roothaan. Mijn praatje ging over dierentalen, de andere gingen over Coetzee, antropocentrisme en sjamanisme. Ik leerde dat er gemeenschappen in Mongolië zijn die honden en mensen als ontologisch nauw verwant beschouwen, en dat ik jagers leer herkennen. Ik wist al dat ik veganisten herkende (iets in de geur waarschijnlijk, ik doel hier niet op makkelijker te herkennen eetgewoonten), en toen er bij de lunch een man te dichtbij me kwam staan dacht ik aan de manier waarop hij zijn broodje at te zien dat hij jager was (ze hebben vaak een wat sluipende machohouding), iets wat hij later vol trots bevestigde in een monoloog waarin hij me vroeg of ik wist wat ethiek was. Verder was het overigens wel een aardig publiek, heel anders dan de mensen van gisteren, maar ook nieuwsgierig. Op de website kunnen jullie lezen hoe het programma er verder uitzag (er was onder andere een gesprek met Charlotte Mutsaers), en ik reis nu met flinke hoofdpijn weer naar huis.
