18 september
Hazen bij het tankstation
Vrijdagavond laat zag ik hazen bij het tankstation. Ik zag ze al eerder bij de McDonalds, daar vlakbij. In de weilanden tussen Amsterdam en mijn dorp wordt gejaagd, en ik denk dat ze zich daarom nu in de rafelrand van de stad ophouden. Het heeft iets heel treurigs om ze tussen het afval naast de snelweg te zien en tegelijk iets sterks, iets hoopvols, omdat ze de mensen zo toch te slim af zijn.
17 september
Literatuur over dierenculturen
Voor het boekje over meersoortig beraad zocht ik naar de laatste inzichten over dierenculturen. Ik kwam erachter dat er ook een goede en uitgebreide wikipediapagina over bestaat, met veel links. Die vind je hier. Meer technische stukken zijn bijvoorbeeld The burgeoning reach of animal culture van Andrew Whiten en A deepening understanding of animal culture suggests lessons for conservation van Philippa Brakes et al.
16 september
Niet-menselijke lezers en schrijvers
Voor het project in Groningen schreef ik een tekst over niet-menselijke lezers en schrijvers.
Beren schrijven in bomen. Met hun nagels en tanden laten ze boodschappen achter.
Een beschreven boom (foto door Riley Woodford).
Vaak maken ze ook gebruik van geur, bijvoorbeeld door met hun rug tegen de boom aan te wrijven. Andere beren lezen de boodschappen die ze achterlaten. Ze komen er daardoor achter wie bij die boom was, maar krijgen bijvoorbeeld ook informatie over de gender en het formaat van de beer, of diegene familie is, en waarschijnlijk allerlei andere zaken waar mensen nog weinig van weten. Beren kunnen terugschrijven door zelf tegen een boom te wrijven of erin te schrijven. Ze gebruiken hiervoor jaar in jaar uit dezelfde bomen. Beren laten overigens ook geurboodschappen achter in hun voetsporen, zodat andere beren kunnen ruiken dat zij het waren die daar liepen.
Een kodiakbeer leest de boodschappen op een boomstam (foto door Robin Overall).
Beren zijn niet de enige niet-menselijke dieren die zich uitdrukken op manieren die beklijven. Veel vogels, insecten en vissen bouwen nesten, anderen graven burchten. Een Japans kogelvisje maakt grote tekeningen in cirkels op de zeebodem, een soort mandala’s.
(menselijke fotograaf onbekend)
Mensen maken vaak een strikt onderscheid tussen mensentaal en de talen van andere dieren. Als mensen met elkaar spreken en schrijven noemen ze dat ‘taal’ en als andere dieren taal gebruiken noemen mensen dat ‘communicatie’ of zelfs ‘instinct’. Er is echter geen harde grens tussen de talige vermogens van mensen en die van andere dieren. Verschillende dieren, zoals dolfijnen, olifanten en penseelaapjes gebruiken bijvoorbeeld namen. Koeien praten met hun vrienden over hun gevoel. Grammatica is terug te vinden in de talen van vogels, walvissen en hagedissen. Die hagedissen communiceren overigens niet alleen met geluid: ook hun lichaamshoudingen dragen bij aan de betekenis van wat ze overbrengen. In de talen van niet-menselijke dieren kunnen meer uitingsvormen een rol spelen, waaronder geur, kleur en beweging. Van de meeste dierentalen weten we nog heel weinig, maar het onderzoek dat er is laat zien dat veel andere dieren op complexe manieren met elkaar en mensen spreken. Dieren praten overigens ook over mensen: prairiehonden beschrijven mensen die hun gebied binnenkomen in detail, tot en met hun haarkleur en of ze iets bij zich dragen. En kippen geven de mensen met wie ze samenleven namen.
Dat mensen de talen van andere dieren niet erkennen komt niet voort uit een gebrek aan kennis. Ontkennen dat iemand iets zinnigs te zeggen heeft is een heel effectieve vorm van onderdrukking. Die wordt ook in koloniale overheersing van groepen mensen vaak toegepast. We leven nu in een samenleving die antropocentrisch ofwel mensgecentreerd is. Mensen worden gezien als bijzondere dieren en zelfs de belangrijkste dieren. De wijsheid, culturen, talen en sociale levens van andere wezens, zoals niet-menselijke dieren maar ook planten, worden in onze cultuur niet op waarde geschat. Dat is niet noodzakelijk: er zijn ook samenlevingen waarin mensen zichzelf niet als heerser over iedereen zien. Het antropocentrisme legitimeert de uitbuiting van dieren – mensen vinden het nog steeds normaal om dierlijke producten te eten, hun land in te nemen, dieren gevangen te houden, en ga zo maar door. Maar het vormt ook hoe we denken over wetenschap, kunst en cultuur. Mensen zien die velden als zuiver menselijk, terwijl andere dieren ook kennis vergaren en doorgeven, en creatieve wezens zijn.
De Roemeense straathond Olli groef kuilen die hij jarenlang in de goede vorm hield, dat is een culturele praktijk onder straathonden die esthetisch inzicht vergt.
Om begrippen zoals taal, cultuur en kunst opnieuw te doordenken in een meersoortige context is het niet genoeg om als mens vanachter je computer onderzoek te doen. De stemmen van niet-menselijke wezens moeten leidend zijn, en dat betekent dat we met hen in gesprek moeten. Met het Meersoortig Collectief maken we daarom zines voor andere dieren, en onderzoeken we op wat voor manieren ze zelf boodschappen aan elkaar doorgeven. We denken niet dat we alles weten over het lezen en schrijven van andere dieren, maar we zijn wel nieuwsgierig. Naar wat ze van ons willen en hoe we de wereld op een betere manier met elkaar kunnen delen. En naar wat er nu eigenlijk in het land wordt geschreven.
15 september
Politiek veganisme
Helaas heeft Christopher Sebastian afgezegd voor het symposium over politiek veganisme in de UB morgen. Maar nu geef ik zelf een lezing en Leonie Cornips komt ook nog langs. Je vindt het nieuwe programma en overige info hier.
14 september
Ooievaars op lantaarnpalen
Gisteravond trad ik op bij Mooie Woorden in Utrecht. De avond ging over macht en met Lisa Weeda sprak ik over taal en politiek (een beetje aan de hand van Misschien is een ander woord voor hoop). Er waren gedichten en een presentator met grapjes. En er waren sowieso veel mensen, in de zin dat ik nog steeds weinig mensen zie en nu waren er ineens veel bij elkaar. Het is een goede manier om filosofie te bedrijven, vervlochten met kunst, en ook om over politiek te praten. We hadden het over de perverse plannen van het kabinet, de fictieve asielcrisis die afleidt van de echte problemen, het plan om ‘de boeren’ (‘de boer’ bestaat niet, dat is ook een fictieve figuur) de natuur te laten herstellen (zoiets als de verkrachter verantwoordelijk maken voor de gezondheid van degene die verkracht is) maar ook over tegenpraktijken, binnen en buiten de politiek. Het bijzonderste kwam achteraf. Op de heenweg zag ik twee ooievaars op lantaarnpalen zitten. Ik hou heel veel van vogels op lantaarnpalen, maar ooievaars had ik er nog nooit op gezien. Het past goed, die grote beetje slordige vogels op die palen. Op de terugweg reed ik op hetzelfde stuk langzamer en toen zag ik dat een van de lantaarnpalen uit was. En daarop zat nog steeds of weer een ooievaar, te waken over mij en ons allemaal.
13 september
De liefste blik ooit
Pika 2012
12 september
Eerste long covid lezing
Vanmiddag hadden we de eerste long covid+ conversation en dat was een bijzondere bijeenkomst, met een indringende presentatie van Vivienne Matthies-Boon. Ik heb het opgenomen en op youtube gezet, je kunt de sessie hier terugkijken.
11 september
Met mijn moeder in het Kröller-Müller
Een aanrader, Door de bomen het bos, en natuurlijk ook de fietstocht door het park en de wandeling door het beeldenpark.
10 september
Mijn zelf terugvinden
De column van vandaag gaat erover dat we een beter verhaal nodig hebben over long covid, als samenleving, en ook een beetje over wat het voor mij inhield en inhoudt. Hier.
9 september
Doei mevrouw
Ik ging een rondje joggen in mijn korte broek. Tussen de voetbalvelden fietsten er twee meisjes van een jaar of acht langs me. De linker keek naar mijn benen en begon te smoezen met haar kompaan. ‘Eigenlijk raar,’ riep ik. ‘Dat mannen hun benen niet hoeven te scheren en dat we dat normaal vinden. Terwijl we het gek vinden als vrouwen het niet doen. Dat is eigenlijk een vorm van discriminatie.’ Het meisje keek even om. ‘Denk er maar over na,’ voegde ik toe. Ze gingen weer in conclaaf, en toen draaide het meisje zich om en stak haar duim op. Ik deed hetzelfde. Even later haalde ik ze in, want ze werden allebei gebeld (die arme kinderen van tegenwoordig, steeds worden ze gebeld). Bij de opgang naar de woonwijk haalden ze mij weer in. ‘Doei mevrouw,’ zei het eerste meisje. ‘We denken erover na,’ zei de ander.
8 september
Mijn moeder en Pika
Ik wil weer meer analoog gaan fotograferen, en er zat nog een filmpje in het toestel met foto's uit ongeveer 2012 (de foto van Putih hieronder is ook uit die tijd). Dit waren de eerste foto's van het rolletje, ik ben er heel blij mee.
8 september
Stokken bewerkt door honden
7 september
Een lieve vriend
6 september
Après-ski
Het thema van het straatfeest bij mijn moeder in de straat was Après-ski. In Hoorn, in augustus.
6 september
Zelfportret
2012 (ongeveer)
5 september
Maak mensen met long covid niet nog zieker
Samen met Anne Vroegindeweij schreef ik een opinieartikel voor Trouw, over de behandeling van longcovidpatiënten door het UWV, bedrijfsartsen en andere beoordelaars. Mensen worden momenteel namelijk vaak zieker van zich ziekmelden, vanwege hun inspanningsintolerantie (google maar even op PEM), en 75% van de beoordelingen van het UWV berust niet op medische feiten. We pleiten voor nieuwe richtlijnen voor artsen, en voor excuses en compensatie voor degenen die zieker zijn gemaakt door het huidige beleid. Hier (zonder abonnement te lezen).
4 september
Putih
4 september
En hier nog een nieuwsbericht over het hoe en waarom van de lcc+-serie
Hier.
3 september
Blaadje
2 september
Programma lezingenreeks
Het programma voor de lezingenreeks over long covid is af en staat online. Check de website voor alle informatie.
1 september
Tegenwicht voor het slagzintijdperk
Mijn tekst over het slagzintijdperk uit de vorige Metropolis M staat online, zag ik net. Je kunt hem hier lezen.
1 september
Neusafdrukken
Voor ik ging ramenlappen maakte ik een foto van Olli's neusafdrukken op het ruitje onderin de voordeur. In zijn laatste jaar vond hij het niet fijn als ik wegging (dat deed ik ook zelden vanwege de long covid), dan bleef hij bij de voordeur staan kijken met zijn neus tegen het glas.
31 augustus
De geschiedens van onzichtbare ziektes
Een van mijn huidige interesses is mensen uit de geschiedenis opduikelen die PAIS (Post Acuut Infectieus Syndroom, dus ziektes als long covid, ME, chronische Lyme) hadden. Van Proust weten we dat hij altijd in bed schreef. Hij werd door zijn dokters als hypochonder beschouwd, maar had dus orthostatische intolerantie (dat kun je niet lang rechtop zitten of staan, had ik ook een tijd en komt veel voor bij PAIS) (met 'lang' bedoel ik geen uur maar vijf minuten). Onderzoekers denken nu dat hij EDS had (Ehlers-Danlos Syndromen, een aandoening aan de bindweefsels), maar het zou goed kunnen dat hij ook een PAIS had (die gaan ook vaak samen, mensen met EDS hebben meer kans op PAIS). Blaise Pascal (een filosoof/wiskundige uit de 17e eeuw) had periodes waarin hij ernstig ziek was en altijd chronische pijn, ze hebben na zijn dood een vervorming in zijn hersenen gevonden, maar ik lees in zijn levensloop ook echt PEM-achtige klachten, met betere en slechtere periodes, wat duidt op een PAIS. Wittgenstein had vaak heel lang griep (zeg maar 10 weken) en klaagt in zijn brieven ook veel over niet goed kunnen denken. Het zou me niet verbazen als hij ook postvirale klachten had. Een collega met lc schreef me een tijdje geleden dat hij graag onderzoek zou doen naar of wat we als ouderdomsklachten zien niet vaak ook PAIS zijn. Er komt nu doordat er zoveel mensen lc hebben eindelijk aandacht voor PAIS, in de medische wetenschap maar ook de samenleving. Maar mensen hebben ze natuurlijk altijd gehad – na de Spaanse Griep was er ook een golf van mensen met postvirale klachten. Alleen was er toen geen internet en überhaupt veel minder medische kennis. En ze hadden sanatoria voor de patiënten. Die zouden we misschien weer moeten invoeren.
30 augustus
Namen
Penseelaapjes - jullie weten wel, die ook hun kinderen leren om anderen te laten uitpraten - hebben namen die ze gebruiken als ze iemand roepen. Eerlijk gezegd denk ik dat de meeste dieren namen gebruiken, alleen daar weten we nog niks van (en misschien maar beter ook: mensen misbruiken die kennis anders vast voor hun eigen gewin).
29 augustus
Wat sfeerbeelden uit de trekkershut
De ruimtebesparende trap.
Een kabouter en veel boeken van Suzanne Vermeer.
Geen vorken, wel genoeg messen en een lepel.
Een handig ruitje in de wc-deur zodat je visueel contact kunt houden als je op de pot zit.
28 augustus
Zines for niet-mensen
We hebben in Groningen hard gewerkt. We maakten blad-zines voor insecten, zie hier. Doris maakte een geurzine voor andere honden, zie hier. En de mensen uit het collectief maakten sla-zines voor slakken en andere bladeters (zie de foto's hierboven) die we op Tuin in de Stad hebben gemaakt. We zullen de meer-dan-menselijke zines documenteren in een zine voor mensen. Dat presenteren we op het zinefest in SIGN, eind september. Het is een onderzoek naar hoe andere wezens lezen en schrijven, en met andere zintuigen lezen en schrijven. Ik hou jullie op de hoogte.
27 augustus
De tuin als meersoortig toevluchtsoord
De column van vandaag gaat over mijn tuin. Hier.
26 augustus
Groetjes uit Groningen
Waar we met het Meersoortig Collectief op uitnodiging van SIGN zijn neergestreken om tijdschriften te maken voor niet-mensen. Wordt vervolgd. (Op de foto zie je Wiske Heemskerk.)
25 augustus
Signs that say what you want them to say and not Signs that say what someone else wants you to say
Vandaag moest ik ineens denken aan Gillian Wearings Signs that say what you want them to say and not Signs that say what someone else wants you to say. Hier, even naar beneden scrollen voor de foto's.
24 augustus
De verte
Het ruikt momenteel heel lekker op de hei.
24 augustus
Engelenapp
Ik las dat het kunstwerk Engelen/Angels van Moniek Toebosch (engelengezang op de Houtribdijk) nu als locatiegebonden app te downloaden is, hier. Voor wie er af en toe over de Houtribdijk rijdt.
23 augustus
Niet-menselijke kunstenaars
In Metropolis M staat deze maand een interview met GC Heemskerk en mij over het Meersoortig Collectief (misschien moeten we nadenken over hoe we meersoortige interviews kunnen gaan doen). Ik vond het leuk om samen met iemand een interview te geven en ik vind het ook bijzonder dat het tijdschrift ruimte maakt voor de kunst die de andere dieren maken (erna staat een recensie over de meersoortige expo van Sema Bekirovic in het Fries Museum dus dat sluit mooi aan). Je kunt het tijdschrift hier bestellen.
22 augustus
Zingen voor de dode
Sphen is een queer pinguïn die verkering had met Magic, met wie hij twee kuikens grootbracht. Was, moet ik zeggen, want hij is overleden. Toen de medewerkers van de dierentuin zijn lichaam naar Magic brachten zodat hij afscheid kon nemen (anders blijven pinguïns hun partner zoeken) begon Magic te zingen, en alle andere pinguïns in de groep zongen mee. De medewerkers waren diep ontroerd (hoewel ze natuurlijk actief bijdragen aan de gevangenschap van deze dieren, maar dat terzijde), ze hadden zoiets niet eerder meegemaakt. Ik wist ook niet dat rouwende pinguïns zongen. Ik las het hier, helaas is het gezang niet opgenomen, hoewel dat vanuit het oogpunt van privacy natuurlijk juist wel goed is.
21 augustus
Omslag
Wanneer het boek uitkomt weet ik niet maar het omslag is er.
20 augustus
In de supermarkt
In de supermarkt had ik de meest veganistische actie ooit. Ik stond voor de koeling met vegan broodbeleg en zag dat de vegan vleeswaren in de aanbieding waren. Ik haalde er een paar pakjes uit om ze van dichterbij te bekijken (ik weet ook niet waarom, ik heb ze uiteindelijk ook helemaal niet gekocht) en toen zag ik dat er een kleine vlieg tussen de pakjes zat. Dus ik haalde hen eruit. De vlieg was eventjes verdoofd maar toen we onderweg waren naar de uitgang ging het vliegen ineens weer prima en vervolgde het beestje hun weg richting het brood.
19 augustus
In de tuin
Gisteravond zag ik dat de egel onder het schuurtje kroop om daar iets te eten te zoeken. Ik vraag me af of het een moeder is met een nest. Daarna ging de egel naar de schotel met water, het zag eruit alsof dat een dagelijkse handeling is, heel gemoedelijk. Ik kwam er ook achter dat er muizen onder het cavianachthok wonen - ze schieten er onderuit de bosjes in als ik de cavia's verschoon. 's Nachts eten ze van hun brokjes. Vanochtend zag ik in de schemer twee vleermuizen. Er komen veel bijen en vlinders op bezoek en sprinkhanen in allerhande formaten. Gekleurde spinnetjes en vliegjes, torretjes met mooie patronen, ik google ze niet eens meer, het zijn te veel onbekende dieren. Ik ontdekte ook een merelnest in de vlier, de jonge merels zijn al uitgevlogen. Net was er een hele club spreeuwen op bezoek, er zullen ergens bessen rijp zijn. De slakken verbergen zich, maar die komen later weer tevoorschijn. De spin die een paar nachten een web weefde tussen de heg en het hekje vooraan het pad, dat ik 's morgens kapot moest maken omdat ik er langs moest, is naar elders vertrokken. Er is constant ontzettend veel te doen.
18 augustus
The essence of the world is a flower
Ik lees The garden against time van Olivia Laing, helaas vooral een boek over mensen terwijl ik dacht dat het over tuinen ging, maar ze beschrijft wel een indringende video die ik net heb opgezocht: The last gardener of Aleppo. Over Abu Ward, die bloemen en planten verkocht in een platgebombardeerd Aleppo. Hier.
18 augustus
Muizenpootjes
17 augustus
In de mist
In The Guardian stond een artikel van Mark Haddon (van The curious incident of the dog in the night-time) over o.a. long covid en brain fog, waar hij erge last van heeft. Hij kan beter schrijven dan lezen, dat had ik ook een tijd. Hier.
16 augustus
Het werk is zijn eigen maatstaf
Ik lees een interview met Breyten Breytenbach, in de catalogus bij de tentoonstelling The 81 ways of letting go a late self. Het gaat tot nu toe vooral over waarom je werk maakt en hoe dat werkt. Ik vind het wel een mooie tekst, maar denk steeds: het werk heeft zijn eigen waarheid, en het werk is zijn eigen maatstaf. Als mensen hebben we daar gewoon niet zoveel over te zeggen als we denken. Het ene werk spreekt vooral tegen een bepaald publiek, het andere werk weer tegen een ander publiek, elk nieuw werk spreekt op een andere manier tegen de maker. En als kunstenaar of schrijver kun je alleen maar zien of iets staat, of het in balans is, of het zichzelf is, of het klopt naar zijn eigen maatstaf. Andere oordelen zijn ruis, gaan over ego, en doen er ook helemaal niet toe. In deze zin ben je zelf ook altijd toeschouwer van wat je maakt, ergens gaat het buiten je om. Het werk is als het goed is ook veel beter dan de mens die het maakt, zoals de taal veel beter (perfecter) is dan de mensen. (De taal is ook niet-menselijk, geen eigenschap van een mens of een vermogen of eigendom, maar een entiteit die je leert te respecteren naarmate je hem beter leert kennen.)
15 augustus
Warm
14 augustus
8 jaar
Vandaag zijn Doris en ik acht jaar samen.
Deze foto's nam ik eergisteren. Hier hadden we net een vos gezien.
Mijn beschermer en beste vriend.
13 augustus
Een wandeling in de zomer
De column van vandaag gaat over mijn vriendin Miriam. Hier. Dit is het gedicht van Rilke:
Ich lebe mein Leben in wachsenden Ringen,
die sich über die Dinge ziehn.
Ich werde den letzten vielleicht nicht vollbringen,
aber versuchen will ich ihn.
Ich kreise um Gott, um den uralten Turm,
und ich kreise jahrtausendelang;
und ich weiß noch nicht: bin ich ein Falke, ein Sturm
oder ein großer Gesang.
12 augustus
Paardenslimheid
Ik las ook over een grappig onderzoek naar paardenintelligentie. Paarden moesten met hun neus een kaartje aanraken om een snoepje te verdienen. In de tweede fase kwam er een lichtje bij. Als dat aanging konden ze geen snoepje verdienen. De paarden reageerden er niet op: ze bleven gewoon zo vaak mogelijk het kaartje aantikken. In de derde fase kregen ze een time out als ze met hun neus het kaartje aanraakten terwijl het licht brandde. Toen veranderden alle paarden direct hun tactiek en tikten ze alleen nog als het licht uit was. Dit onderzoek laat zien dat de paarden vooruitdenken en strategisch denken, en hun energie sparen (in de tweede fase). Het laat ook zien hoe makkelijk menselijke onderzoekers het fout kunnen hebben: als ze de time out niet hadden geïntroduceerd dan zou je kunnen concluderen dat paarden de werking van het lichtje niet begrepen, terwijl het ze gewoon niet kon schelen. Lees het hier.
12 augustus
Gastvrijheid
Ik las over Welcome to my garden, een website waarop mensen hun tuin aanbieden aan langzame reizigers (wandelaars of fietsers) om een tent op te zetten, hier. Op de kaart kun je zien wie zich allemaal heeft aangesloten, het is bemoedigend dat er zoveel mensen zijn die hun ruimte willen delen. Het is een Belgisch initiatief maar ondertussen doen er mensen uit allerlei landen mee.
11 augustus
Deze vogel heeft het ook totaal gehad
10 augustus
Kauwen
In The Guardian wordt verslag gedaan van het onderzoek naar de dood van Maeve Boothby O’Neill door ME in 2021. Het is een afschuwelijk verhaal, herkenbaar voor iedereen die long covid, ME of een ander PAIS heeft. Maeve Boothby O’Neill werd op haar dertiende ziek na een milde virusinfectie en na haar achttiende steeds zieker, tot ze aan bed gebonden was. Ze bleef verslechteren. Haar huisarts was ook wanhopig en stuurde haar naar het ziekenhuis toen ze niet meer kon kauwen en verhongerde maar die stuurden haar na een dag naar huis - waardoor ze weer verslechterde, want daar krijg je natuurlijk PEM van. Haar vader ligt op dat moment met kanker in het ziekenhuis en krijgt wel alle zorg. 'Het is gewoon discriminatie,' zegt hij. Het is echt heel schokkend om zo'n ziekte te hebben. Je bent er lichamelijk en geestelijk slecht aan toe, je kunt niet voor jezelf opkomen, en je krijgt geen zorg. Niemand weet iets, niemand wil je helpen, mensen betwijfelen of je wel ziek bent, begrijpen niet wat het inhoudt, organisaties maken je zieker. Hopelijk verandert dit iets, maar voor Maeve Boothby O’Neill en velen met haar is het te laat.
10 augustus
Schuurmuizennest
Bij de cavia's Klontje en Kruidje kreeg ik een zakje zaagsel. Dat is niet goed voor cavia's, dus het verdween in de schuur. Vandaag ontdekte ik dat de schuurmuizen er een mooi nestje in hebben gemaakt met wat stukjes vuilniszak en theezakpapiertjes.
Het nest was verlaten, de schuurmuizen beproeven hun geluk in de zomer vooral bij de kippen van de buren.
Ik denk ze er veel plezier van hebben gehad, het leek me een heel fijn plekje.
9 augustus
Dragen
Ik steek mijn handen in de lucht als om me over te geven aan de wolken, niemand in de buurt, vingers naar achteren, nu draag ik de hele hemel, lucht, het blauw en wit, zelfs de bijen en de vliegen en de mezen!
8 augustus
Deer beds
Van Katherine Wolkoff, hier.
7 augustus
Ook vandaag is alles alles
6 augustus
Kunstprojecten bij The Politics Of Not Eating Animals
Bij mijn Veniproject (wat? hier) horen ook kunstprojecten, om academische kennis voor een groter publiek toegankelijk te maken en de onderzoeksvragen van het project op een andere manier te onderzoeken. Het eerste kunstproject was het hondendiner in Mediamatic vorig jaar. Het tweede project heet Fourage, Harvest and Ferment en zal later dit jaar in gang worden gezet door Miek Zwamborn en Rutger Emmelkamp van Knockvologan Studies, die op het Isle of Mull een veganistische voedselpoort gaan inrichten, gebaseerd op oude lokale gebruiken. Het derde project, dat waarschijnlijk dit najaar plaatsvindt is van kunstenaar Anne Kamps, en filosoof-kunstenaar-journalist Marsha Bruinen en heet Huttenbouwers. Ze gaan met jonge kinderen het klaslokaal van de toekomst bouwen aan de hand van filosofische vragen over de meersoortige wereld. En als laatste zal videocollectief just wondering... een video maken over het project - die zal volgend jaar klaar zijn. Het idee van de kunstprojecten is om nieuwe rituelen te ontwikkelen voor de meersoortige gemeenschap en alle projecten spreken een ander publiek aan. Als er nieuws is over de projecten dan deel ik dat hier maar ik wilde ze vast even voorstellen.
5 augustus
Alvast voor in uw agenda
Op 16 september organiseer ik een publieksevenement over politiek veganisme op de UvA.
Omschrijving: Veganisme is meer dan een lifestyle of gezondheidskeuze: wel of geen dieren eten is ook een politieke zaak. Omdat hoe we met niet-menselijke dieren omgaan volgt uit ongelijke machtsrelaties en niet-menselijke dieren ook politieke actoren zijn. Omdat het eten van dieren in grote mate bijdraagt aan de opkomst van zoönosen en pandemieën, en de klimaatcrisis – een van de grootste politieke problemen wereldwijd. En omdat het uitbuiten en uitsluiten van dieren verweven is met het uitbuiten en uitsluiten van mensen. Op deze middag praten we over de politieke kanten van veganisme en dwarsverbanden tussen verschillende vormen van onderdrukking. Er zijn lezingen over queer veganisme (door Christopher Sebastian) en rechtvaardige landbouw (door Dido van Oosten van Stichting Kapitaloceen), een literair intermezzo van Carolina Trujillo en een discussie over veganisme in de politiek. Iedereen is welkom!
Stuur een mail naar dierfilosofie@gmail.com als je wil komen. De ruimte is beperkt dus reserveer alleen als je echt komt. De lezingen zijn niet digitaal te volgen en ook niet achteraf te bekijken. NB De lezing van Christopher Sebastian is in het Engels, de rest is in het Nederlands.
4 augustus
The long covid+ conversations
Ik deelde een tijdje terug al de call for papers voor de gesprekkenreeks over long covid, en ik kreeg daarvoor afgelopen week mooie abstracts opgestuurd. Een deel van het programma is al klaar en ik heb er een website voor gemaakt, die kun je hier bekijken. Als het hele programma rond is dan zal ik hier weer een update plaatsen.
3 augustus
Snack
Bij de uitgang van de fietsenstalling onder het metrostation zette ik het voorwiel van de fiets op de mat en hield mijn OV-chipkaart voor het apparaat. Er gebeurde niets. Toen lichtte het scherm op en er stond dat het 33,75 euro was. Ik had de fiets een paar uur ervoor neergezet dus dat leek me sterk. Het leek het apparaat zelf waarschijnlijk ook sterk, want het poortje bleef gesloten. De medewerker van de stalling kwam erbij staan en hield zijn kaart voor het scherm, waarna het poortje openging. ‘Je hebt verkeerd ingecheckt,’ zei hij. ‘Ik heb gewoon zoals altijd ingecheckt,’ zei ik. ‘Ik zou niet eens weten hoe je verkeerd moet inchecken.’ ‘Deze kant op,’ zei hij nogal luid. Ik had natuurlijk gewoon weg moeten fietsen, maar het is belangrijk om vriendelijk te blijven tegen mensen, dus ik checkte mijn fiets opnieuw in, precies op dezelfde manier als een paar uur geleden, en daarna weer uit. ‘Nu weet je hoe het moet,’ zei de man. ‘Ik wist al hoe het moet,’ zei ik. ‘Nee, je hebt verkeerd ingecheckt.’ Hij werd nu echt boos. ‘Evengoed bedankt,’ zei ik. Onderweg naar huis vroeg ik me af of ik ergens een klacht over zou moeten indienen, maar waarschijnlijk hoort dit gewoon bij het fietsparkeren. Op een van de bruggetjes naar het dorp stond een man een gefrituurde snack te eten (terwijl er echt nergens in de wijde omgeving een snackbar is, dus hij heeft die snack van ver meegenomen om hem daar te kunnen opeten). Hij maakte er een punt van om zo vriendelijk als hij kon naar me te zwaaien. Ik zwaaide terug.
2 augustus
Gymp
1 augustus
Beleefdheid bij honden en wolven
Honden die bijten doen dat over het algemeen niet uit kwaadaardigheid maar omdat hun grenzen worden overschreden. Sommige angstige honden kunnen bijten om zichzelf te beschermen. Honden waarschuwen bovendien op verschillende wijzen voordat ze bijten. Omdat veel honden goedzakken zijn weten veel mensen niet wat die waarschuwingssignalen zijn. En jonge kinderen kunnen ze niet lezen. Daarom gaat het bij kleintjes vaak mis: zij houden zich niet aan de beleefdheidsnormen die gelden bij honden, dat kan variëren van ze lang recht aankijken (dan kan opgevat worden als een uiting van agressie) tot ze in de ogen prieken of aan de of oren staart trekken. Als een hond dat waarschuwt dat hij of zij het niet wil, snapt het kind dat niet, hoewel een harde blaf nog wel eens kan helpen. Over het algemeen zal een hond eerst proberen weg te komen. Mijn nichtjes weten dat als Doris wegloopt, het aaien afgelopen is, omdat ze op die manier haar grens aangeeft. Als een hond niet weg kan zal ze grommen, na het grommen komt in de lucht bijten, dan komt de waarschuwingsbeet (wel aanraken zonder dat er bloed vloeit), dan de echte beet. In geval van extreme stress (zoals bij de hondenvanger) kunnen er stappen worden overgeslagen. Ik vind het in de lucht bijten een heel goede en heldere boodschap. Bij mijn dierenarts krijgen de honden naast hun jaarlijkse injecties ook een vaccinatie tegen kennelhoest in hun neus. Dat wil Doris echt niet. Ook als ik die meeneem naar huis krijg ik het niet voor elkaar; ze bijt dan in de lucht. Zelfs Olli heeft dat wel eens gedaan toen hij geopereerd was aan zijn knie, wat hem enorm veel pijn deed, en ik hem het huis in moest dragen uit de auto. Omdat beleefdheid zo belangrijk is voor honden zijn excuses ook belangrijk. Doris (en Olli, en Pika) kent het woord ‘sorry’ omdat ik dat gebruik als ik iets doe waardoor ze schrikt, bijvoorbeeld een pan laten vallen, of als ik haar per ongeluk pijn doe. Honden zeggen ook sorry tegen elkaar, dat laat onderzoek naar hondenspel zien. Als een hond te ruw speelt en de ander per ongeluk pijn doet proberen ze het goed te maken en de ander weer gerust te stellen door bijvoorbeeld een spelbuiging te maken. Dinsdag gingen Doris en ik wandelen met M, die per ongeluk tegen haar aanstootte toen ze stopte omdat ze niet langs een andere hond durfde. Doris keek even achterom, want M kan haar nog niet zomaar aaien dus zo'n aanrakeing is niet niks. M bood haar excuus aan en toen was het weer goed.
Tussen wolven en mensen werkt dit natuurlijk anders, omdat we niet de gedeelde geschiedenis van domesticatie en samenleven hebben. Maar ook wolven kennen beleefdheidsvormen in de eigen groep (zoals alle sociale dieren, anders kun je wel inpakken – van jonge dieren tolereren ze over het algemeen meer omdat die het nog moeten leren). De wolf op de Veluwe, die ze nu willen gaan vermoorden, terwijl het dier kinderen heeft, lijkt me erg beleefd. Hij of zij waarschuwt de mensen dat ze moeten wegblijven. De mensen luisteren daar niet naar omdat ze denken dat de aarde hen toebehoort, zoals Stefan Themerson zo mooi beschrijft in het volgende gedicht:
We are all of us guests on this planet
And with guests — you know how it is
Some are nice and some are tiresome
And some behave as if they were hosts
and even as they die they believe that they have owned the sun and the air and the history that took place
even before they were born. (uit: Collected Poems)
