31 oktober
Achterhoofd
30 oktober
Polderdierenprogramma
Het programma van het Polderdierensymposium staat online, en wel hier. Als je het wil bijwonen, stuur dan een mail naar polderdieren@gmail.com.
29 oktober
Hallo ochtend
Hallo ochtend, met je felle ster boven het hoekhuis, met je lege straten en je donkerte, met je mogelijk makende stilte en je buurkat onder de buurauto, met je nachtgedachten die langzaam plaats maken voor daggedachten, met je langzaam opkomende licht achter de kastanje van de buren, met je het-is-oké-Eva, met je bijna volle maan, met je grijze wolkenflarden tegen die langzaam opkomende lichtlucht, met je kinderstappen op de buurtrap, met je slapende hond op de bank, met je mag ik hier nog even blijven misschien wacht ik ergens op, dat mag, ik doe het ook.
28 oktober
Op het hondenbed
27 oktober
Zwartkopzanger
Stel je toch voor dat je door een windhoos op een verkeerd continent belandt en dan toch je weg weer weet te vinden.
27 oktober
Het begin van alles
Vandaag staat er weer een column in Trouw, over Aristoteles, glasvezel en de narwal.
26 oktober
Gewoon thuis op de bank
25 oktober
Verstaan
Wij hebben weinig woorden voor stilte. We geven betekenis vooral door met woorden, overbruggen daarmee afstanden, denken dat tenminste. In andere culturen is er meer ruimte voor stilte. In Japan zijn er bijvoorbeeld verschillende soorten stilte, die kunnen verwijzen naar waarachtigheid, intimiteit, schaamte en verzet. Die eerste betekenis wordt vaak als de belangrijkste gezien, die komt historisch gezien uit het zenboeddhisme, maar ook nu is stilte een deugd. Bijvoorbeeld in de politiek – niet hoe goed je spreekt telt, maar hoe goed je stil kan zijn. In nabije relaties, met partners of vrienden, is stilte ook belangrijk. Juist zo laat je zien dat je elkaar verstaat. (Barbara Smuts leefde met bavianen en beschrijft dat vrienden elkaar kunnen negeren, terwijl vreemden elkaar uitgebreid moeten begroeten – misschien is dat net zoiets.) Stilte is ook een manier om discreet te zijn en kan een manier zijn om je ongenoegen te laten blijken (dat is bij ons trouwens ook zo – ondanks onze nadruk op taal worden veel conflicten in stilte uitgevochten). Ik kom uit West-Friesland, waar men ook goed kan zwijgen, in alle samenlevingen met weinig woorden moet je goed opletten.
24 oktober
Mogelijke beginzinnen
Adorno had een hekel aan sport.
Ik haalde mijn rijbewijs op 9-11 - toen het vliegtuig zich in de eerste toren boorde liet ik net pasfoto’s maken.
De overbuurman heeft twee grijze bakken die hij altijd allebei buiten zet terwijl hij alleen woont en het plastic los wordt opgehaald.
De laatste gele blaadjes hangen al dagen met zijn drieën aan een tak.
Na een relatief rustige week haalde ik vandaag toch weer tien kikkers en padden uit de putten.
Rijkdom is altijd crimineel.
De kastanje in de tuin van de buren verkleurt maar langzaam.
23 oktober
Uma en de scheve boom die geen boom is
22 oktober
Als je maar lang genoeg leeft krijgt alles met elkaar te maken
Vlak voor de paddentrek was ik in het Lake District voor een lezing in het mooist gelegen theater – aan het meer dus – dat ik ooit zag. Het festival was georganiseerd door aardige mensen, dat is eigenlijk altijd zo, en al snel bleek dat het het zusterfestival was van een literatuurfestival in Dartington. Daar heb ik een jaar zang gestudeerd en ik ken helemaal niemand meer van daar, waardoor het een vreemd afgesneden herinnering en plek is die ik met niemand kan delen. (Over die plek schrijf ik een andere keer nog wel eens.) Maar al die mensen kenden het daar dus heel goed. De school bestaat niet meer, die is opgegaan in een universiteit, dat had ik via google al vernomen, maar de Dartington Hall wordt nog gebruikt voor evenementen. Hopelijk kan ik daar een keer wat doen. De dochter van een van de directeuren van het festival (die geloof ik zelfs in Dartington woonde), Flo, was er ook en bleek aan dierfilosofie te doen. Ook had ze in Utrecht gestudeerd (en eerder al eens een jaar in Nederland gewoond, toen weigerde ze te spreken omdat ze het niet eens was met de verhuizing). Ik sprak haar en ze wilde gaan promoveren bij Laura Cull, die ik toevallig die ochtend gemaild had om eens samen wat te doen (Laura was bezig met luisteren en dieren). Laura is in september de baas van DAS Graduate School geworden en doet nu mee met de dierendingen die ik hier organiseer. Flo promoveert bij haar en Laura had haar de call for papers voor Polderdieren doorgestuurd, waar Flo nu ook een praatje gaat geven. Maar over die conferentie later meer.
21 oktober
Op de bank in Ellezelles
20 oktober
Wel / niet / wel
Als het buiten nog donker is rijdt de bus langs als een oude film, stoelen die elkaar als scènes opvolgen, leeg / mens / leeg. Ritmisch licht tegen donker is altijd melancholisch, denk aan de vuurtoren die steeds ja zegt tegen het land (ja / nee / ja). Aan de lichtjes op de landingsbaan (hier / niet-hier / hier). Het niet duwt het wel naar voren en andersom kan het ook zo zijn. Wie hier niet is, wie hier wel is.
19 oktober
Op het plaatsje in de najaarszon
18 oktober
More
Om redenen die verder niet van belang zijn dacht ik aan Learning to love you more van Miranda July. De site was een tijdje uit de lucht maar is er weer. Hier.
17 oktober
Lekker op elkaar gestapeld in het theedoosje liggen en dan in slaap vallen
16 oktober
Sprokkelaars, scharrelaars
Op MUBI zag ik Les glaneurs et la glaneuse van Agnès Varda. Jullie hebben die film vast al vier keer gezien, maar ik zag hem niet eerder en wil hem toch onder de aandacht brengen. Via MUBI hier te zien maar elders misschien ook.
15 oktober
Geen probleem
De glasvezelmonteur draagt een afzakbroek. Hij is een uur te vroeg. ‘Niemand is thuis,’ mompelt hij als half excuus. Zijn collega komt straks en die legt dan buiten iets aan, hij zal binnen aan de slag gaan. Olli kwispelt, ook dit is bezoek. De monteur verdwijnt weer, de collega dient zich aan. Hij wil de oplader van mijn telefoon gebruiken en laat mijn telefoon vallen. Of hij de plantjes in de aarde voor het huis eruit mag halen. ‘Als je ze maar weer terugzet.’ Ik vraag of hij nog wat nodig heeft. ‘Wij hebben alles bij ons, mevrouw.’ Even later komt hij binnen met een gigantisch lange boor. Het lijkt de slagtand van een narwal. Ik vraag hem of hij de narwal kent, beschrijf het dier. Hij knikt, zijn ogen laten geen herkenning zien. ‘Is goed,’ zegt hij op bijna alles, zoals de eerste monteur steeds ‘geen probleem’ zegt. Er komt een derde monteur langs, die me vertelt dat de groene kabel die schuin voor het huis uit de grond steekt erg gevaarlijk is. Deze man heeft iets vijandigs. ‘Ik let er niet op,’ zeg ik. Ik kan me niet ook nog druk maken over kabels. De man vertrekt, de eerste monteur komt terug. Hij haalt de telefoon van zijn collega uit de oplader en legt zijn eigen telefoon eraan. Ik zeg dat hij voorzichtig moet doen met de staande lamp. ‘Geen probleem.’ Als ze allemaal weg zijn hangt er een kastje met HOERA! Geniet van uw glasvezelaansluiting. Van de zes plantjes voor het huis zijn er drie over, die staan nu vlak naast elkaar. Ik geef ze water, ik denk dat ze het wel overleven.
14 oktober
Tien miljard monden plus
Deze week is het wereldvoedseldag en verschijnt het boek Tien miljard monden, een bundel over hoe we met het wereldvoedselprobleem om moeten gaan. Samen met Bernice Bovenkerk en Hanneke Nijland schreef ik een hoofdstuk over dat het wereldvoedselprobleem niet alleen een probleem voor mensen is. We delen de wereld met een hoop andere dieren die ook moeten eten. Dit is het abstract:
Veganisme of menselijk diervoer? Een niet-antropocentrische benadering van het wereldvoedselprobleem
Verschillende onderzoekers betogen dat in een duurzaam en gezond voedselpatroon nog steeds ruimte is voor een kleine hoeveelheid dierlijke eiwitten (Fairlie 2010; Van Zanten et al. 2018; Van Kernebeek et al. 2016). Dit zou zelfs duurzamer zijn dan een volledig veganistisch dieet. In deze conceptie van duurzaamheid wordt echter voorbij gegaan aan de andere dieren met wie we de planeet delen, die ook belangen hebben, en vaak een essentiële rol vervullen in hun ecosysteem. Zij moeten ook eten. In deze tijd, die het Antropoceen wordt genoemd, hebben we bovendien te maken met een klimaatcrisis en verlies van biodiversiteit, die deels veroorzaakt worden door onze (vlees)consumptie. In onze bijdrage onderzoeken we wat een niet-antropocentrische benadering van het wereldvoedselprobleem zou inhouden en hoe die cultureel ingebed kan worden. Ook onderzoeken we of - als dierlijk eiwit noodzakelijk blijkt te zijn - menselijk eiwit een rol kan spelen in de transitie naar een echt duurzame wereld.
13 oktober
Er is geen kast
Vandaag in Trouw, over de Coming-Outdag, Shirley en Julie d' Aubigny.
12 oktober
Wat niemand je vertelt
Is dat het niet echt verandert. Niet echt. Je blijft altijd degene die. Er blijven altijd zondagmiddagen die. Er blijven altijd mensen die. Waarschijnlijk leer je niet eens om er beter tegen te kunnen, hoewel je leert je beter staande te houden. // Is dat het echt verandert. Echt. Je blijft altijd degene die. Er blijven altijd zondagmiddagen die. Er blijven altijd mensen die. Waarschijnlijk leer je niet eens om er beter tegen te kunnen, maar je leert je beter staande te houden. // En het is van jou.
11 oktober
Wie de baas is over betekenis
De gewone man is de baas over betekenis. De techniek is de baas over betekenis. Big Brother (leeft die nog?) is de baas over betekenis. De populisten, de media, het buurmeisje, de basisschoolleraar, de sterkste, de slimste, de mooiste, de beste. De beste is uiteindelijk de baas over betekenis. Iedereen is de beste, niemand is de beste. De kinderen zijn de baas over betekenis. De dieren zijn de baas over betekenis. Betekenis is de baas over betekenis, taal is de baas over betekenis, betekenis is de baas over jou, de baas is betekenis, wie de baas is komt voort uit welke betekenis we toekennen aan wat we waarnemen, aan hoe onze waarneming gestold is in wetten en regels en onuitgesproken verwachtingen, in sporen van machtsverhoudingen (overblijfselen en afdrukken), wie de baas lijkt is de baas, wie op de baas lijkt wordt de volgende baas.
10 oktober
Brussel
9 oktober
Verzin een woord dat niemand kent en dat toch iedereen begrijpt.
8 oktober
Habermas versus Foucault
7 oktober
de waarheid is o.a.
een onwaarheid die zichzelf als vals erkent, wat overblijft als je de onwaarheden eraf hebt getrokken, het geheel van waarheid en onwaarheid in beweging, het gedachte nulpunt, een lijn (al dan niet historisch) die bepaalde inzichten met elkaar verbindt, wat je denkt/zegt dat de waarheid is mits je ervoor gestudeerd hebt, uiteindelijk altijd (per definitie altijd) buiten ons bereik, een ei, een waardering van gegeven contingente gebeurtenissen, contingent of vaststaand, de ruimte na het hopen, het moment tussen slapen en waken (dat niet aan te wijzen is omdat in slaap vallen een proces is: toch is er een moment waarop je nog wakker bent en een moment waarop je al slaapt), een vraag, de natuur of de geest, iets wat je beter aan andere dieren over kunt laten, een beschrijving van een waarneming, een lange reis (misschien naar een ander continent, je rug is zweterig van je rugzak en je spreekt de taal niet, je bent uit je normale tijd en ze hebben hier allemaal gekleide gezichten), het moment net na het weglopen bij je graf, de grafdelvers scheppen aarde op je kist (de dood brengt je een bibliotheek in, de meeste schrijvers zijn dood), het punt op de rand van de verveling waar je staat te wachten, de vraag hoe je brokstukken aan elkaar lijmt (fragmenten gaan een verbinding aan als je ze achter elkaar zet, worden een verhaal, zoals je hersenen beeld en geluid synchroniseren), elke ochtend, de blik van een onbekende, een woord dat op het puntje van je tong ligt, iets dat er wel tegen kan om bewaard te worden, een toren van blokken (een kaartenhuis), een eenbenige zeeman die elke avond in het café aan de haven komt drinken en zich niet met anderen bemoeit en op tijd weer naar huis vertrekt, een hert dat je misschien zag wegschieten, een landschap waar je doorheen kunt rijden
6 oktober
De mechelaar met de nare baas
Op de terugweg van onze wandeling kwamen Doris en ik de mechelaar met de nare baas tegen. De man begon toen hij ons zag direct tegen zijn hond te schreeuwen dat hij naast moest en hij trok ook hard aan zijn riem. Soms zijn Mechelse herders een beetje edgy maar deze is waanzinnig lief. Ik zag de hond een speelsprongetje tegen de man op maken om iets goed te maken, maar hij deed niks verkeerd, hij lette op en liep al zo goed naast. Die man deed het verkeerd. Ze waren al te ver om er wat van te zeggen, ik had er even geen goede woorden voor, maar kom hem vaker tegen, volgende keer knoop ik een gesprekje aan. Nu liep ik met buikpijn verder.
5 oktober
De spreeuwen gaan elke keer zo leuk op het dak van de buren zitten
4 oktober
Luister eens naar iemand die je niet verstaat
Goede dierendag, lezers. Ik hoop dat jullie jezelf vandaag allemaal uitdagen iets extra's te doen - vegetarisch eten voor de carnisten, veganistisch eten voor de vegetariërs, dat soort dingen. Het is allemaal makkelijker dan je denkt. Zie bijvoorbeeld deze site voor recepten en informatie. En los van de individuele gewoontes kunnen we ons op allerlei manieren inzetten voor het grotere geheel: politici mailen, lid worden van de Partij voor de Dieren, bedrijven aanschrijven, doneren aan Animal Rights. Maar daar wilde ik het vandaag niet over hebben. lk wilde eigenlijk aankondigen dat ik morgen bij de seizoensopening van Spui25 een korte lezing geef over spreken en zwijgen, stilte en opgelegde stilte. Je kunt de avond hier via een livestream volgen. Het begint om 20 uur.
3 oktober
Hello cockie
Afgelopen week las ik een nieuwsbericht over vloekende papegaaien in een Engels dierenpark. De papegaaien, een groep van vijf, vloekten zo erg dat ze uit elkaar gehaald werden. Ze lachten er ook om. Het deed me denken aan een ander nieuwsbericht, van een paar jaar geleden, over ontsnapte papegaaien en kaketoes in Australië die hun wilde soortgenoten Engels leerden. Mensen interpreteren dat als een truc, maar de ontsnapte vogels zijn natuurlijk tweetalig en geven dat door. Het kantelt de verhouding: de mens is niet langer degene die hen woorden aanleert, zij gebruiken mensentaal voor hun eigen doeleinden. Wie weet waar dat toe zal leiden.
2 oktober
Een nagenoeg perfecte ontmoeting
Ik was op de foto geweest in een gebouw waar Breitner gewerkt had en haalde mijn fiets van het slot. Een jong hond – tussen pup en puber in – kwam me tegemoet. ‘Weer een lieve hond,’ zei ik zachtjes tegen mezelf. De hond van de fotograaf was ook aardig geweest, net als zijzelf trouwens. De jonge hond, zwart en glanzend, kwam kwispelend op me af. ‘Ja, jij bent een lieve hond,’ zei ik en ik aaide haar. ‘Ik zei het net al tegen mezelf.’ Ook de mens bij de hond, in een geel regenjack, lachte en zei ‘dat is leuk’.
2 oktober
Polderdieren 2: Denken over dieren in Nederland
CALL FOR ABSTRACTS
17 november, Wageningen University - ONLINE
Van de Oostvaardersplassen tot de intensieve veehouderij, van een Partij voor de Dieren tot de terugkeer van de wolf: niet-menselijke dieren houden de publieke opinie, en in toenemende mate ook de academische wereld, in Nederland bezig. De invloed van menselijk handelen op de wereld waarin we leven en op de levens van andere dieren wordt steeds groter. Tegelijkertijd worden dieren – mede onder invloed van wetenschappelijk onderzoek – steeds serieuzer genomen. Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat relaties tussen mensen en andere dieren veranderen. Het eerste polderdierensymposium (2015) bracht deze veranderingen in kaart en bracht wetenschappers die over dieren denken in Nederland met elkaar in contact. We zijn nu vijf jaar verder. Bovenstaande kwesties spelen nog steeds, maar er zijn ook nieuwe bijgekomen, en het vakgebied is uitgebreid. Tijd dus voor een nieuw Polderdierensymposium.
Prof. dr. Leonie Cornips (Meertens Instituut, Universiteit Maastricht) zal de keynotelezing verzorgen, over groetende koeien.
Wil je meedoen? Stuur dan voor 15 oktober een abstract van 100-300 woorden voor een presentatie van 20 minuten naar polderdieren@gmail.com. Wil je alleen kijken? Registreer je dan via polderdieren@gmail.com. Vermeld alsjeblieft in het onderwerp van de mail ‘abstract’ of ‘registratie’.
Het volledige programma alsmede praktische informatie zal t.z.t. waarschijnlijk hier te vinden zijn: https://polderdieren.wordpress.com.
1 oktober
