29 februari
Berm doet aan bloemschikken
28 februari
Aankondiging Middag van de Milieufilosofie
En nog eentje voor in uw agenda.
De middag van de milieufilosofie
Onze wereld is snel aan het verdwijnen. Het klimaat verandert, het Amazonegebied wordt leeg gekapt en soorten sterven uit. Niemand weet hoe het af zal lopen. Deze ontwikkelingen zijn van grote betekenis voor wie nu leeft, maar zeker ook voor degenen die nog geboren moeten worden. Door de politiek wordt er echter nauwelijks aandacht geschonken aan de belangen van toekomstige generaties. Bovendien is het onduidelijk wat die belangen dan precies zijn en wat we ermee moeten. In de milieufilosofie wordt hier al een tijd over nagedacht. Milieufilosofen buigen zich bijvoorbeeld over de rechten van toekomstige generaties en over hoe we rekening moeten houden met groepen die zelf geen stem hebben. Ook denken ze na over de vraag of verschillende groepen mensen (zoals rijke landen of landen die meer broeikasgassen uitstoten) ook verschillende plichten hebben, en of we individuen mogen verplichten hun levensstijl aan te passen door bijvoorbeeld minder te vliegen, minder vlees te eten of minder kinderen te krijgen.
Tijdens de Middag van de Milieufilosofie zal over deze en andere vragen gesproken worden, zowel door de zittende generatie (milieu)filosofen, zoals Marc Davidson, Roland Mees en Tim Meijers, als door de filosofen van de toekomst. Meld u gratis aan voor deze middag (via dagvandemilieufilosofie2020@kpnmail.nl) om mee te denken en te discussiëren. De middag wordt georganiseerd door de werkgroep milieufilosofie van de Onderzoeksschool voor de Wijsbegeerte en vindt plaats op 22 april - Wereld Aarde Dag - van 13 tot 17.30 uur. Meer informatie over de locatie en het programma volgt in de nabije toekomst.
27 februari
Natuurcultuur
27 februari
Critical Misanthropy
Samen met Emelia Quinn organiseer ik 15 mei op de UvA een symposium over 'critical misanthropy'. Hou je agenda dus vrij, het belooft weer interessant te worden.
Critical Misanthropy: A Symposium
Our world, as many worlds before it, is disappearing. The current climate crisis, loss of biodiversity, rise of populism, and failures of neoliberalism are forcing humans to reinvent themselves and to reconfigure relations with the natural world. Olga Tokarczuk’s Drive your Plow over the Bones of the Dead (2009, translated to English in 2018) engages with such crises in a turn to what might be characterized as a mode of critical misanthropy. The novel reflects a growing trend in contemporary environmental discourses of an inescapable sense of horror, disgust, despair, and sometimes violence directed towards our fellow human beings. In a seemingly inescapable system of violence perpetuated by humanity, is there any hope left for the human species? How do we think ourselves as human whilst grappling with issues of our complicity and culpability in systems of oppression? How can, and how should, humans reinvent themselves and reconfigure relations with the natural world? How do we come to terms with our responsibility for widespread devastation, a responsibility owed to ecosystems and animals as well as to those humans living in precarious environments? And finally, how have writers, artists, performers, literary scholars, historians, and philosophers approached these questions? In this one-day symposium we invite artists, writers, activists, and scholars together to address the subject of critical misanthropy and conceptions of the human in the age of what we might aptly term as “the misanthropocene.”
We invite abstracts on the following and related themes:
misanthropy and misanthropic impulses
animal rights and modes of animal activism
ethical veganism and vegan identity
can vegans be violent?
being human and how lifeworlds are mediated by time and culture
the posthuman and posthumanity
hope and the utopian, hope as a political force
pessimism and its uses
interspecies kinships and humanimal communities
perspectives on Olga Tokarczuk’s work
environmental debt and reparative environmental history
intersections between animal studies and queer theory
approaches to the Anthropocene
writing environmental history
literature and climate change
ecofeminism and the rehabilitation of love, care, and compassion
26 februari
Zakjesdragers
Op Facebook las ik over zakjesdragers, een vlinderfamilie waarvan de larven prachtige sculpturen maken. Google maar eens, je zult niet teleurgesteld worden.
25 februari
De levende berg
Momenteel lees ik The living mountain van Nan Shepherd (1893-1981), een Schotse natuurschrijver. Het boek is een portret van de Cairngorms, een bergketen in de oostelijke Hooglanden van Schotland. Shepherd schreef het in de jaren veertig, maar het werd pas in de jaren zeventig gepubliceerd. Het boek wordt door mensen als Robert MacFarlane het beste natuurboek in de Engelse taal genoemd. Ik weet niet of dat zo is, daarvoor heb ik te weinig van dit soort boeken gelezen, maar het is in deze gebrekkige winter een verademing om Shepherd door die bergen te volgen, die gastvrij en gesloten, gevaarlijk en prachtig, toegankelijk en meedogenloos zijn. Het boek is in het Nederlands vertaald.
24 februari
Luisteren
Afgelopen zaterdag stond er een artikel in de Volkskrant over hoe o.a. Alanis Morissette en Tori Amos zich in de jaren negentig wel of niet uitspraken. Het stuk bevat feitelijke onjuisthden en bovendien was de toon patroniserend. Ik schreef een reactie, die voor zover ik weet niet geplaatst is door de Volkskrant, dus plaats ik hem hier.
Silencing achteraf
'Het is tekenend dat zowel Morissette als Amos tamelijk expliciete songteksten schreef over seksueel misbruik, maar het daar min of meer bij lieten en er niet verder over in gesprek gingen,’ schreef Haroon Ali afgelopen zaterdag in de Volkskrant. Tori Amos vertelde echter in ongeveer elk interview over Me and a gun. Ook Alanis Morissette, PJ Harvey, Bjork, en Kristin Hersh spraken altijd over ongelijke machtsverhoudingen. Daardoor was er maatschappelijke discussie over, zelfs op mainstream media als MTV en in grote muziekbladen. Deze vrouwen zetten zich ook maatschappelijk in. Amos was bijvoorbeeld medeoprichter van het Rape, Abuse & Incest National Network (RAINN), de grootste non-profit organisatie tegen seksueel geweld in de VS. 'Met terugwerkende kracht hoor je de pijn die vrouwelijke singer-songwriters afgelopen decennia met hun publiek probeerden te delen,' schrijft Ali. Dat zegt vooral wat over hem. Deze vrouwen stilte in de schoenen schuiven is silencing achteraf. Over Morissette schrijft hij: ‘Misschien zal ze zich bij het optreden in Carré wat meer openstellen, nu haar publiek klaar is voor de naakte waarheid.’ Er zijn weinig muzikanten die zich altijd zo hebben opengesteld als Morissette. Deze vrouwen ‘probeerden’ hun pijn niet te delen, ze deelden hun pijn. En daarmee hebben ze vast niet alleen mijn leven gered.
23 februari
When it comes to language
De Amerikaanse etholoog Marc Bekoff stelde me een paar vragen over de Amerikaanse uitgave van Dierentalen. Link.
22 februari
Boodschappen naar de andere kant van de wereld
21 februari
Bomen die van zichzelf zijn
In de VS staan twee bomen die van zichzelf zijn. De ene staat in Athens, Georgia, en is de afstammeling van een eik die ergens tussen 1550 en 1700 door zijn eigenaar in vrijheid gesteld werd. Die eerste Jackson Oak kreeg ook het stukje land om zijn stam in eigendom. De huidige boom wordt wel de Son of the Tree That Owns Itself genoemd en heeft dezelfde rechten.
De andere boom die van zichzelf is staat in Eufaula, Alabama, en is van recentere datum. In 1935 kreeg de boom van de burgemeester van Eufuala, E.H. Graves, zijn vrijheid. Hij schreef:
I. E. H. Graves, as Mayor of the City of Eufaula, do hereby grant, bargain, sell and convey unto the ‘Post Oak Tree,” not as an individual, partnership nor corporation, but as a creation and gift of the Almighty, standing in our midst—to itself—to have and to hold itself, its branches, limbs, trunk and roots so long as it shall live.— E. H. Graves
All replacement trees have also been given the deed to their land.
Op het bordje bij het hek staat het volgende:
THE TREE THAT OWNS ITSELF
Planted and dedicated April 19, 1961 Replacing the Walker Oak Felled by wind April 9, 1961
Original deed granted by CITY OF EUFAULA To the [POST] OAK TREE April 8, 1936
"ONLY GOD CAN MAKE A TREE"
20 februari
Harde vierkante dingen
Ik werd gebeld door de opzichter van mijn oude huis. Iemand had een pakje naar binnen gegooid terwijl ze daar aan het werk waren, en er stond geen retouradres op. 'Er zitten een soort harde vierkante dingen in,' zei hij. Ik opperde dat hij het bij de buurvrouw kon afgeven, zodat ik het daar kon ophalen. Het waaide hard in mijn telefoon en het was geen gezellig gesprek, de man leek geïrriteerd door de situatie. 'Harde vierkante dingen,' zei hij weer. 'Boeken?' vroeg ik. Die optie leek nog niet in hem opgekomen te zijn. 'Zou kunnen.'
19 februari
Donker/licht, licht/donker
18 februari
Stiltes doorbreken
Vandaag staat er weer een nieuwe column in Trouw - over de verschillende stiltes die er te doorbreken zijn.
17 februari
Uitkijk
Soms zit er even een raam in de tijd, waardoorheen je de wereld en je eigen plaats daarin opnieuw kunt zien. Als een relatie eindigt, of een naaste doodgaat. Met verhuizen gebeurt dat ook. Naast het lichte gevoel van ontworteling, biedt het ook een nieuw uitkijkpunt. Hier ben ik, dit doe ik, het kan zo verder gaan of zo. Dus ik zit hier op de uitkijk, afwachtend en te alert, maar ik weet dat het vanzelf weer gewoon wordt en dat dit ook een kans is om even goed om me heen te kijken.
16 februari
Als de goden elkaar niet meer kunnen ontmoeten
In de NRC staat een artikel van Hanneke Chin-A-Fo over Shinto-priesters in Japan, die al 576 jaar het weer bijhouden aan het meer Suwa. Als het daar drie dagen achtereen min 10 is, is er kans op een omiwatari, een meanderende richel van kruiend ijs. Omiwatari betekent ‘het voorbijgaan van de goden’. De richel kruiend ijs ontstaat in de voetsporen van de god Takeminakata wanneer die het meer oversteekt om de godin Yasakatome, zijn geliefde, te bezoeken. De geschriften van de Shinto-priesters zijn een van de oudste weerarchieven die er zijn en laten zien hoe snel de aarde de laatste decennia opwarmt. Kiyoshi Miyasaka, belast met het meten van de temperatuur in het meer, zegt dat de houding van mensen tegenover de natuur veranderd is. 'Ze zorgden voor het meer, omdat ze er ontzag voor hadden en ervan afhankelijk waren. Ze wiedden het onkruid en ruimden hun afval op. Nu de mens denkt de natuur de baas te zijn, is die zorgzaamheid verdwenen.' Dat heeft onder andere gevolgen voor de vissen die in het meer leven. Lees het hele stuk hier.
15 februari
De Leeuw
Gisteren overleed Reinbert de Leeuw, een van de belangrijkste figuren in de hedendaagse muziek in Nederland, vanochtend luister ik naar zijn uitvoering van Saties Gnossiennes.
14 februari
De zaaglijn
Iemand vertelde me over de zaaglijn, een begrip uit de wereld van de kunstsubsidies. Wie onder de zaaglijn valt, krijgt geen subsidie. Zaaglijn is een grof woord dat van kunst iets maakt waar je in kunt zagen - niet erg respectvol tegenover de makers, hun werk of de plek die kunst inneemt in de samenleving. Alsof wat eraf gezaagd wordt overtollig is, terwijl het misschien gewoon obscuur is of niet binnen een bepaald thema valt.
13 februari
Misverstand
Ik dacht dat de aardige, leuk geklede buurvrouw en haar vrolijke man, die altijd zo vriendelijk naar me lachen en knikken fans van me waren - ze zien eruit als Trouwlezers - maar het blijken Jehova's getuigen te zijn.
13 februari
Vacht
De kledingindustrie is een van de grootste vervuilers die er zijn. Ik stel voor dat we ons genetisch laten aanpassen zodat we een vacht krijgen (die kun je dan modieus (laten) trimmen als je wil), of veren, of schubben, of een schild. Dat kan ook meteen bijdragen aan het decentreren van het menselijke, een van onze opdrachten in het Antropoceen.
13 februari
Verhuis
Dag huisje, waarin ik zoveel meegemaakt en geschreven en gedacht heb. Het ga je goed.
12 februari
Words belong to each other
Op 29 april 1937 zond de BBC in de Words Fail Me serie een tekst van Virginia Woolf uit, door haarzelf ingesproken. Je kunt hem hier beluisteren.
11 februari
In de categorie kringloopparels
10 februari
De eerste vrouwen van de filosofie
Wij denken vaak aan witte (of gebronsde) mannen als grondleggers van de filosofie. Er zijn echter ook andere lezingen van de geschiedenis, zoals deze.
9 februari
Uggianaqtuq
De taal van de Noord Baffin Inuit uit Groenland, het Noord-Baffin dialect, ook wel het Inuktitut genaamd, heeft een woord voor heimwee als je thuis bent, dat ook kan verwijzen naar een vriend die zich ineens vreemd gedraagt: uggianaqtuq. De laatste tijd wordt dit woord ook gebruikt voor onverwachte weersomstandigheden die weer zorgen voor onvermoede veranderingen in de leefomgeving. Een recent bevolkingsonderzoek onder de Groenlanders toont aan dat negentig procent van hen gelooft dat het klimaat aan het veranderen is, en bij een deel van hen zorgt dat voor angst en gevoelens van depressiviteit. (Meer hier.)
8 februari
Animal agency in community
Vandaag verscheen er een mooi artikel van Sue Donaldson, Charlotte Blattner en Ryan Wilcox over agency van dieren in meersoortige gemeenschappen. Lees het online hier.
7 februari
Op de terugweg van de hondenschool
6 februari
Tijd voor verandering
Een vijfduizendjarige boom is bezig van geslacht te veranderen, van man naar vrouw. Klik hier voor meer informatie.
5 februari
Verf eten, feestvieren
's Avonds glijden alle kleine slakken tegen de muur van het huis en de deurpost op, 's ochtends zijn ze allemaal weer beneden. Ik weet niet waarom ze het doen, maar ze zullen er een reden voor hebben.
4 februari
Nigel
4 februari
Het jaar van de rat
Vandaag staat er weer een column in Trouw, ditmaal over vuilniswerkers, Chinees nieuwjaar, ratten en negatief stereotyperen.
3 februari
Auto
Jongen in de trein in zijn telefoon. ‘Yo. Ik zit in de trein. In de auto bedoel ik.’
2 februari
Trend
Vrijwel alle dierenconferenties en veel uitnodigingen voor lezingen gaan dit jaar in plaats van over samenleven met andere dieren over (hun en soms ons) uitsterven, of het niet meer samenleven met andere dieren, wat dat betekent.
1 februari
How your language reflects the senses you use
De taal die je spreekt beïnvloedt hoe je de wereld waarneemt.
